جنگنده هایپرسونیک لاکهید مارتین / داستان یک شکست

امیرمسعود عابدین_ پروژه جاه‌طلبانه هواپیمای هایپرسونیک به نام لاکهید X-۲۴C در اواخر دهه ۱۹۷۰، به دلیل محدودیت‌های بودجه لغو شد. هدف X-۲۴C که توسط ناسا و مرکز تحقیقات پرواز هایپرسونیک ملی USAF توسعه داده شد، با برنامه‌هایی برای رسیدن به‌سرعت ۸ ماخ با استفاده از یک موتور اسکرام جت، ساخته شد. اگر این برنامه ادامه می‌یافت، ممکن بود ایالات‌متحده امروز در فناوری هایپرسونیک بسیار جلوتر باشد.

در عوض، این پروژه همچنان یک فرصت از دست رفته است، در حالی که کشورهایی مانند روسیه و چین در زمینه ساخت سلاح‌های هایپرسونیک پیشرفت کرده‌اند.

لاکهید X-۲۴C مقدر بود که شکست بخورد

تاریخچه تاریخ هوانوردی مملو از پروژه‌های لغو شده است. پروژه‌ها به‌عنوان نقشه‌های اولیه باقی می‌مانند و هرگز ساخته نشدند یا به پرواز درنیامدند. یکی از این پروژه‌های لغو شده لاکهید L-۳۰۱ یا X-۲۴C بود، یک هواپیمای آزمایشی هایپرسونیک که ده‌ها سال جلوتر از زمان خود بود.

در ژانویه ۱۹۷۷، به‌طور آزمایشی برنامه‌ریزی شد تا دو نمونه به مدت هشت سال و ۱۰۰ پرواز در هر نمونه کار کند. اما ۹ ماه بعد در سپتامبر ۱۹۷۷، ناسا و مرکز تحقیقات پرواز هایپرسونیک نیروی هوایی ایالات‌متحده (NHRF) که با شرکت لاکهید مارتین Skunk Works برای رهبری پروژه قرارداد بسته بودند، پروژه X-۲۴C را به همان دلیل محدودیت بودجه لغو کردند.

انتظار می‌رفت X-۲۴C بر اساس هواپیمای هایپرسونیک X-۱۵ و X-۲۴B ساخته شود … در ابتدا X-۲۴C برای حمل موتور XLR-۹۹ طراحی شد که قبلاً در X-۱۵ استفاده شده بود. اما در طراحی آن همه‌چیز تغییر کرد. موتور اسکرام جت در نهایت برای این هواپیما انتخاب شد. مفهوم پیشرانه اسکرام جت هنوز به‌طور گسترده به‌عنوان محتمل‌ترین نامزد هواپیماهای هایپرسونیک تا به امروز در نظر گرفته می‌شود. یک موتور جت معمولی از یک بخش کمپرسور (پره‌های فن) برای فشرده‌سازی هوا استفاده می‌کند تا با سوخت مخلوط و مشتعل شود، اما در سرعت‌های مافوق صوت، آن کمپرسور به مانع تبدیل می‌شود و جریان هوا را به‌سرعت‌های کمتری کاهش می‌دهد. با این حال، یک اسکرام جت از فشار بسیار زیاد ناشی از جریان هوا به داخل موتور، با سرعت‌های مافوق صوت برای کنترل تراکم استفاده و آن را به وسیله‌ای بسیار کارآمدتر برای رانش در چنین سرعت‌های بالایی تبدیل می‌کند.

همان‌طور که ناسا تخمین می‌زند، می‌توان از اسکرام جت‌ها برای دستیابی به‌سرعت‌های ۱۵ ماخ یا بالاتر استفاده کرد. تا به امروز، ناسا با استفاده از یک اسکرام جت (هواپیمای هایپرسونیک بدون سرنشین X-۴۳A) به‌سرعت ۹.۶ ماخ دست یافته است.

اگر پروژه X-۲۴C ادامه می‌یافت، ایالات‌متحده احتمالاً امروز در زمینه فناوری اسکرام جت بسیار جلوتر بود. با این حال، امروز ایالات‌متحده در زمینه تولید سلاح‌های هایپرسونیک عملیاتی از کشورهایی مانند روسیه و چین عقب مانده است.

منبع: nationalinterest

۵۸۳۲۲