آینده استخراج اتریوم

آینده استخراج اتریوم دستخوش تغییرات بنیادین شده است؛ با رویداد مهم مرج (The Merge)، این شبکه به مکانیزم اثبات سهام (PoS) مهاجرت کرد و عملاً فرآیند استخراج اتریوم (ETH) به پایان رسید. این تحول، پرسش های فراوانی برای ماینرهای سابق اتریوم و علاقه مندان به دنیای کریپتو ایجاد کرده است.

مدت ها بود که اتریوم، دومین ارز دیجیتال بزرگ بازار، با مکانیزم اثبات کار (Proof-of-Work یا PoW) فعالیت می کرد و ماینرهای فراوانی در سراسر جهان با استفاده از سخت افزارهای قدرتمند خود به امنیت و پردازش تراکنش های آن کمک می کردند. اما با گذشت زمان و رشد بی سابقه اکوسیستم اتریوم، چالش های ذاتی PoW بیش از پیش نمایان شد. از مصرف سرسام آور انرژی گرفته تا محدودیت های مقیاس پذیری و هزینه های بالای تراکنش ها، همگی ضرورت یک تغییر بزرگ را فریاد می زدند. آنچه که در پی آمد، نه تنها یک ارتقاء فنی، بلکه یک انقلاب در نحوه عملکرد و تامین امنیت شبکه اتریوم بود.

این مقاله به بررسی جامع این تحول مهم می پردازد؛ از چرایی پایان استخراج اتریوم و چگونگی رویداد مرج، تا پیامدهای آن برای ماینرهای سابق اتریوم. همچنین، به فرصت ها و جایگزین های جدید برای کسب درآمد از این اکوسیستم، از جمله استیکینگ و سایر ارزهای قابل استخراج، نگاهی عمیق خواهد داشت. هدف این است که درک کاملی از این دگرگونی عظیم و مسیرهای پیش روی فعالان این حوزه فراهم شود.

استخراج اتریوم در گذشته: دوران طلایی اثبات کار (PoW)

دوران استخراج اتریوم با استفاده از مکانیزم اثبات کار، فصلی پربار و البته پرچالش در تاریخ این ارز دیجیتال محسوب می شود. در آن سال ها، ماینرها نقش محوری در حفظ امنیت و اعتبار شبکه اتریوم داشتند و با فعالیت خود، به پایداری این اکوسیستم کمک شایانی می کردند.

مکانیزم اثبات کار در اتریوم: چگونه کار می کرد؟

در مدل اثبات کار، ماینرها با استفاده از توان پردازشی بالای کارت های گرافیکی (GPU) خود، در رقابتی تنگاتنگ برای حل پازل های محاسباتی پیچیده شرکت می کردند. اولین ماینری که موفق به حل این پازل می شد، حق اضافه کردن بلاک بعدی تراکنش ها به بلاک چین را به دست می آورد و در ازای آن، پاداشی در قالب اتریوم های تازه ضرب شده و همچنین کارمزد تراکنش های موجود در آن بلاک را دریافت می کرد. این فرآیند، امنیت شبکه را از طریق هزینه بر و دشوار کردن حملات مخرب تضمین می کرد، چرا که یک مهاجم برای کنترل شبکه باید بخش عظیمی از توان پردازشی آن را در اختیار می گرفت که عملی بسیار پرهزینه و غیرممکن بود. بسیاری از ماینرها در آن دوره، با سرمایه گذاری قابل توجه در سخت افزار، به کسب سودهای قابل توجهی دست یافته بودند و همین امر، جذابیت استخراج اتریوم را دوچندان کرده بود.

چالش های اصلی PoW برای شبکه اتریوم

با وجود موفقیت های اولیه، مکانیزم اثبات کار برای اتریوم، چالش های جدی را نیز به همراه داشت که در نهایت مسیر را برای تغییرات بزرگ هموار کرد. این چالش ها رفته رفته به نقاط ضعف اصلی شبکه تبدیل شدند و ضرورت ارتقاء را آشکار ساختند.

• مصرف انرژی بالا و نگرانی های زیست محیطی: فعالیت گسترده ماینرها و مصرف برق بسیار زیاد دستگاه های استخراج، انتقادات فراوانی را به دلیل اثرات منفی بر محیط زیست و ردپای کربن بالا، به همراه داشت. این نگرانی ها، فشار زیادی را بر تیم توسعه دهنده اتریوم برای یافتن راه حلی سبزتر وارد می آورد. این مصرف انرژی، به قدری زیاد بود که بحث های جهانی در مورد پایداری ارزهای دیجیتال را تشدید کرده بود.
• مقیاس پذیری محدود و افزایش کارمزد (Gas Fees): با افزایش محبوبیت اتریوم و رشد تعداد کاربران و پروژه های غیرمتمرکز (DApps) بر روی این شبکه، حجم تراکنش ها به شدت افزایش یافت. مکانیزم PoW به دلیل ماهیت خود، توانایی پردازش تعداد محدودی تراکنش در ثانیه را داشت که منجر به ازدحام شبکه و افزایش چشمگیر کارمزدهای تراکنش (Gas Fees) می شد. این کارمزدهای بالا، استفاده از اتریوم را برای بسیاری از کاربران و توسعه دهندگان دشوار و گران کرده بود.
• تمرکزگرایی احتمالی: اگرچه هدف بلاک چین غیرمتمرکزسازی است، اما در مدل PoW، با ظهور استخرهای استخراج بزرگ و توسعه ماینرهای اختصاصی (ASICها) که قدرت پردازشی بسیار بالاتری نسبت به کارت های گرافیک معمولی داشتند، نگرانی هایی در مورد تمرکز قدرت در دست عده ای معدود از ماینرها و استخرهای بزرگ ایجاد شد. این تمرکزگرایی می توانست به تهدیدی برای امنیت و غیرمتمرکزسازی شبکه تبدیل شود.
• بمب سختی (Difficulty Bomb) به عنوان عامل تسریع کننده تغییر: تیم اتریوم از ابتدا یک سازوکار به نام بمب سختی را در پروتکل خود تعبیه کرده بود. این بمب سختی، به تدریج سختی استخراج را افزایش می داد تا جایی که استخراج عملاً غیرممکن و غیرسودآور شود. هدف از بمب سختی، تشویق ماینرها و کل شبکه به مهاجرت به مکانیزم جدید (PoS) و جلوگیری از دوام طولانی مدت PoW بود، زیرا این بمب باعث می شد استخراج برای ماینرها رفته رفته سخت تر و دشوارتر شود. این سازوکار به نوعی مسیر را برای رویداد مرج هموار کرد.

رویداد مرج اتریوم: پایان استخراج و آغاز اثبات سهام (PoS)

رویداد مرج را می توان به عنوان یکی از مهم ترین و پیچیده ترین ارتقاهای تاریخ بلاک چین توصیف کرد. این تحول عظیم، نقطه عطفی برای اتریوم بود که سرنوشت استخراج آن را برای همیشه تغییر داد و فصل جدیدی را در تکامل این شبکه آغاز کرد.

مرج چیست؟ توضیح گام به گام انتقال از PoW به PoS

مرج، به معنای واقعی کلمه ادغام بود. این فرآیند شامل ادغام کامل زنجیره بیکن (Beacon Chain) با شبکه اصلی اتریوم بود. زنجیره بیکن، که از دسامبر ۲۰۲۰ به صورت موازی با شبکه اصلی PoW اتریوم در حال فعالیت بود، وظیفه هماهنگی و مدیریت سازوکار اثبات سهام را بر عهده داشت. این زنجیره بدون پردازش تراکنش های کاربران، صرفاً به عنوان یک لایه هماهنگ کننده برای آماده سازی PoS عمل می کرد. در تاریخ ۱۵ سپتامبر ۲۰۲۲، زنجیره بیکن با شبکه اصلی اتریوم ادغام شد و بدین ترتیب، اتریوم به طور کامل از اثبات کار به اثبات سهام مهاجرت کرد. این انتقال بی وقفه و موفقیت آمیز، نشان از برنامه ریزی دقیق و سال ها کار تیم توسعه دهنده اتریوم داشت. در واقع، این اتفاق بزرگ بدون هیچ وقفه ای در پردازش تراکنش ها یا حتی تجربه کوچک ترین اختلال در شبکه، به ثمر نشست. این موفقیت، تحسین بسیاری از فعالان و متخصصان حوزه بلاک چین را برانگیخت.

چرا اتریوم به PoS مهاجرت کرد؟ مزایای کلیدی

مهاجرت اتریوم به اثبات سهام، بر اساس چندین مزیت کلیدی و حیاتی صورت گرفت که هر یک به تنهایی می توانستند دلیل موجهی برای این تغییر باشند. این مزایا، افق های جدیدی را برای آینده اتریوم گشودند.

• کاهش 99.95% مصرف انرژی: شاید مهم ترین مزیت مرج، کاهش چشمگیر مصرف انرژی بود. با حذف فرآیند استخراج پرمصرف، اتریوم به شبکه ای بسیار سبزتر تبدیل شد. این کاهش مصرف انرژی نه تنها به بهبود وجهه اتریوم از نظر پایداری کمک کرد، بلکه آن را به یکی از دوست دارترین بلاک چین ها از منظر محیط زیست تبدیل نمود.
• افزایش امنیت شبکه از طریق استیکینگ: در مدل PoS، امنیت شبکه توسط اعتبارسنج ها (Validators) تامین می شود که مقدار مشخصی از اتریوم خود را به عنوان سهام (Stake) در شبکه قفل می کنند. هرگونه رفتار مخرب از سوی اعتبارسنج ها، منجر به جریمه و از دست دادن بخشی از سهام آن ها می شود. این مکانیزم، انگیزه قوی برای رفتار صادقانه و تامین امنیت شبکه ایجاد می کند و در مقایسه با PoW، پتانسیل بالاتری برای مقاومت در برابر حملات دارد.
• پایه ریزی برای بهبود مقیاس پذیری آینده (شاردینگ و غیره): با انتقال به PoS، اتریوم راه را برای پیاده سازی آپگریدهای مقیاس پذیری پیشرفته تر مانند شاردینگ (Sharding) هموار کرد. شاردینگ به شبکه اجازه می دهد تا تراکنش ها را به صورت موازی پردازش کند، که این امر به طور چشمگیری ظرفیت پردازش شبکه را افزایش داده و کارمزدها را کاهش می دهد. این قدم، اتریوم را برای میزبانی از میلیون ها کاربر و میلیاردها تراکنش در آینده آماده می سازد.
• غیرمتمرکزتر شدن شبکه در بلندمدت: با حذف نیاز به سخت افزارهای گران قیمت استخراج، مشارکت در تامین امنیت شبکه (از طریق استیکینگ) برای طیف وسیع تری از افراد با سرمایه های متفاوت امکان پذیر شد. این امر به توزیع گسترده تر قدرت و افزایش غیرمتمرکزسازی شبکه در بلندمدت کمک می کند، زیرا دیگر تنها کسانی که سرمایه زیادی برای خرید ریگ های استخراج داشتند، می توانستند در این فرآیند شرکت کنند.

نتیجه مرج: قطعیت پایان استخراج ETH

نتیجه بی واسطه و قطعی رویداد مرج، پایان کامل استخراج ETH بود. پس از این ادغام، دیگر هیچ ماینری نمی توانست با استفاده از کارت های گرافیک یا دستگاه های ASIC، اتریوم جدید استخراج کند. پاداش های بلاک و کارمزدهای تراکنش ها که پیش از این به ماینرها تعلق می گرفت، اکنون به اعتبارسنج ها منتقل شد. این تغییر، شوک بزرگی برای جامعه ماینینگ اتریوم بود که سال ها بر روی استخراج این ارز سرمایه گذاری کرده بودند. بسیاری از آن ها شاهد کاهش چشمگیر سودآوری یا حتی از بین رفتن کامل مدل کسب وکار خود بودند و مجبور به یافتن راهکارهای جایگزین شدند. این اتفاق نشان داد که دنیای کریپتو به سرعت در حال تکامل است و تطبیق پذیری با تغییرات، از اهمیت بالایی برخوردار است.

آینده ماینرهای اتریوم: مسیرهای جایگزین پس از مرج

با پایان دوران استخراج اتریوم، جامعه ماینرها خود را در مقابل یک دوراهی بزرگ دیدند. سخت افزارهای گران قیمتی که برای استخراج اتریوم خریداری شده بودند، اکنون باید مسیر جدیدی پیدا می کردند. در این میان، سه مسیر اصلی پیش روی ماینرهای سابق اتریوم قرار گرفت.

مهاجرت به استخراج ارزهای دیجیتال دیگر با GPU

بسیاری از ماینرهای اتریوم، به سرعت به دنبال ارزهای دیجیتال دیگری رفتند که همچنان با کارت های گرافیک (GPU) قابل استخراج بودند. این مهاجرت جمعی، چالش ها و فرصت های جدیدی را در اکوسیستم ارزهای PoW ایجاد کرد.

لیست ارزهای قابل استخراج جایگزین

پس از مرج، چندین ارز دیجیتال به عنوان جایگزین های محبوب برای استخراج با GPU مطرح شدند. انتخاب یک ارز جایگزین، به عوامل متعددی از جمله سودآوری، پایداری شبکه و حجم معاملات بستگی داشت.

ارز دیجیتال	توضیحات و نکات مهم
Ethereum Classic (ETC)	این فورک از اتریوم، همچنان از مکانیزم اثبات کار (PoW) استفاده می کند. ETC به عنوان یکی از اولین و بزرگ ترین جایگزین ها پس از مرج، پذیرش گسترده ای در میان ماینرهای سابق اتریوم پیدا کرد. ماینرها با تغییر چند تنظیم در نرم افزار خود، می توانستند به استخراج ETC بپردازند.
Ravencoin (RVN)	ارز دیجیتالی که بر روی یک بلاک چین خاص برای انتقال دارایی های دیجیتال (مانند توکن ها و اوراق بهادار) ساخته شده است. RVN از الگوریتم استخراج KawPow استفاده می کند که در برابر ASIC مقاوم است و برای استخراج با GPU مناسب است.
Ergo (ERG)	یک بلاک چین با قابلیت قراردادهای هوشمند که بر امنیت، غیرمتمرکزسازی و حریم خصوصی تمرکز دارد. Ergo از الگوریتم Autolykos V2 استفاده می کند که آن نیز برای GPU بهینه شده است و توسط بسیاری از ماینرها مورد توجه قرار گرفت.
Conflux (CFX)	این پروژه یک بلاک چین عمومی و بدون مجوز است که از الگوریتم Tree-Graph برای مقیاس پذیری بالا استفاده می کند. CFX نیز با GPU قابل استخراج است و به دلیل سرعت بالا و کارمزد پایین، جذابیت هایی برای ماینرها داشت.
Flux (FLUX)	یک اکوسیستم غیرمتمرکز که خدمات محاسبات ابری غیرمتمرکز را ارائه می دهد. Flux از الگوریتم Equihash 125_4 استفاده می کند که برای استخراج با GPU مناسب است و به ماینرها امکان کسب درآمد از طریق مشارکت در شبکه را می دهد.
Kaspa (KAS)	این ارز دیجیتال با هدف حل مشکلات سه گانه بلاک چین (امنیت، مقیاس پذیری، غیرمتمرکزسازی) طراحی شده و از الگوریتم GhostDAG استفاده می کند. Kaspa به دلیل سرعت بالای ایجاد بلاک و پتانسیل رشد، در میان ماینرها محبوبیت پیدا کرده است.

نکات مهم برای انتخاب ارز جایگزین

انتخاب یک ارز جایگزین برای استخراج، نیازمند بررسی دقیق چندین عامل بود تا ماینرها بتوانند بهترین بازدهی را از سخت افزارهای خود داشته باشند. صرفاً قابل استخراج بودن با GPU، تضمینی برای سودآوری نبود.

• سختی شبکه: هجوم ماینرها به یک ارز خاص، سختی استخراج آن را افزایش می دهد و سودآوری را کاهش می دهد. انتخاب ارزی با سختی کمتر (در ابتدا) می توانست مزیت موقتی ایجاد کند.
• قیمت و حجم معاملات: ارزش بازار و نقدشوندگی ارز، فاکتورهای حیاتی برای تبدیل پاداش های استخراج به پول نقد هستند. ارزی با حجم معاملات پایین، ممکن است در بلندمدت به چالش تبدیل شود.
• طول عمر پروژه و تیم توسعه: بررسی پشتوانه فنی، جامعه فعال و برنامه های آتی پروژه، به پایداری سودآوری در آینده کمک می کرد. پروژه های بدون پشتوانه قوی، ریسک بالاتری داشتند.
• پتانسیل رشد: برخی ماینرها به دنبال پروژه هایی با پتانسیل رشد قیمتی بالا بودند تا بتوانند علاوه بر پاداش استخراج، از افزایش ارزش خود ارز نیز سود ببرند.

چالش های هجوم ماینرها به شبکه های جایگزین

مهاجرت گسترده ماینرها به ارزهای دیگر، چالش های قابل پیش بینی را به همراه داشت. افزایش ناگهانی توان هش در شبکه های جایگزین، باعث افزایش شدید سختی استخراج و در نتیجه کاهش سودآوری برای همه شد. این وضعیت، به خصوص در ماه های ابتدایی پس از مرج، به وضوح مشاهده شد و بسیاری از ماینرها را با حاشیه های سود بسیار پایین یا حتی زیان مواجه کرد. بازار GPU نیز تحت تاثیر این رویداد قرار گرفت و قیمت کارت های گرافیک که زمانی بسیار بالا بود، دچار افت چشمگیری شد.

فروش یا استفاده مجدد از سخت افزارهای استخراج

بسیاری از ماینرها که تمایلی به مهاجرت به استخراج ارزهای دیگر نداشتند یا از سودآوری آن ها ناامید شده بودند، به فکر فروش یا استفاده مجدد از سخت افزارهای خود افتادند. این تصمیم، خود با چالش های خاصی همراه بود.

• بازار کارت های گرافیک پس از مرج: پس از مرج، عرضه ناگهانی تعداد زیادی کارت گرافیک دست دوم در بازار، منجر به کاهش شدید قیمت آن ها شد. ماینرهایی که با قیمت های بالا این تجهیزات را خریداری کرده بودند، با ضرر قابل توجهی روبرو شدند. این وضعیت، بازار کارت های گرافیک را برای مدتی دچار رکود کرد.
• کاربردهای جایگزین GPU (گیمینگ، هوش مصنوعی، رندرینگ): با این حال، کارت های گرافیک قدرت مند هنوز هم کاربردهای زیادی فراتر از استخراج داشتند. گیمینگ، رندرینگ گرافیکی، و مهم تر از همه، محاسبات مربوط به هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، از جمله حوزه هایی بودند که می توانستند این سخت افزارها را جذب کنند. بسیاری از گیمرها و فعالان این حوزه ها، با توجه به افت قیمت، فرصت را برای تهیه GPUهای قوی غنیمت شمردند. این کاربردها، به نوعی تسلای خاطر برای ماینرهای سابق بود که می توانستند حداقل بخشی از سرمایه خود را بازیابی کنند.

تغییر رویکرد به استیکینگ (Staking) اتریوم

برای برخی دیگر از ماینرها، به خصوص کسانی که به آینده بلندمدت اتریوم باور داشتند، تغییر رویکرد به استیکینگ، منطقی ترین گزینه بود. استیکینگ، نه تنها به آنها امکان کسب درآمد از طریق اتریوم را می داد، بلکه آنها را به بخشی از مکانیزم تامین امنیت شبکه PoS تبدیل می کرد.

استیکینگ چیست و چگونه در PoS اتریوم کسب درآمد ایجاد می کند؟

در مکانیزم اثبات سهام (PoS)، مفهوم استیکینگ جایگزین استخراج می شود. به جای رقابت با توان محاسباتی، اعتبارسنج ها (Validators) با قفل کردن مقدار مشخصی از اتریوم خود (حداقل ۳۲ ETH برای استیکینگ انفرادی) در شبکه، حق اعتبارسنجی تراکنش ها و ایجاد بلاک های جدید را به دست می آورند. در ازای این مشارکت، آن ها پاداش دریافت می کنند که شامل اتریوم های جدید و کارمزدهای تراکنش است. این پاداش، به صورت درصدی از میزان استیک شده محاسبه می شود و به نوعی بهره مندی از مشارکت در امنیت و پایداری شبکه است. در این فرآیند، انرژی بسیار کمتری مصرف می شود و کارایی شبکه به طرز چشمگیری افزایش می یابد.

انواع استیکینگ اتریوم

استیکینگ اتریوم را می توان به چند دسته اصلی تقسیم کرد که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند و برای انواع مختلف سرمایه گذاران مناسب هستند.

• استیکینگ انفرادی (Solo Staking) – (32 ETH): این روش برای کسانی است که حداقل ۳۲ اتریوم دارند و می توانند گره اعتبارسنج خود را اجرا کنند. این روش حداکثر کنترل و پاداش را به همراه دارد، اما نیازمند دانش فنی، اتصال دائمی به اینترنت و مدیریت سرور است. ریسک هایی مانند Slashing (جریمه شدن به دلیل عدم فعالیت یا رفتار مخرب) نیز وجود دارد. این روش برای کسانی که تجربه ی فنی لازم را داشتند و به دنبال حداکثر سود و کنترل بودند، ایده آل به نظر می رسید.
• استخرهای استیکینگ (Staking Pools) – (مانند Lido, Rocket Pool, Coinbase, Binance): برای کاربرانی که کمتر از ۳۲ اتریوم دارند یا دانش فنی کافی برای راه اندازی گره اعتبارسنج را ندارند، استخرهای استیکینگ گزینه ای محبوب است. در این استخرها، کاربران اتریوم خود را با یکدیگر تجمیع می کنند تا به آستانه ۳۲ اتریوم برسند و یک گره اعتبارسنج را فعال کنند. پاداش ها بین شرکت کنندگان تقسیم می شود (پس از کسر کارمزد استخر). این روش، ساده تر و قابل دسترس تر است و ریسک کمتری را شامل می شود، چرا که مدیریت فنی بر عهده استخر است.
• لیکویید استیکینگ (Liquid Staking) و مزایای آن: یکی از نوآوری های جذاب در حوزه استیکینگ، لیکویید استیکینگ است. در این روش، کاربران اتریوم خود را استیک می کنند و در ازای آن، توکن های مشتق (Derivative Tokens) دریافت می کنند که نماینده اتریوم استیک شده آن هاست (مانند stETH از Lido). این توکن های مشتق شده، قابل معامله در بازارهای ثانویه هستند و به کاربر امکان می دهند تا در عین استیکینگ و کسب پاداش، نقدینگی دارایی خود را حفظ کنند. این مزیت، برای بسیاری از سرمایه گذاران که به دنبال انعطاف پذیری بیشتر بودند، بسیار جذاب بود.

مزایا و معایب استیکینگ در مقایسه با استخراج

مقایسه استیکینگ با استخراج، تفاوت های کلیدی را آشکار می سازد که هر سرمایه گذار باید پیش از تصمیم گیری به آن ها توجه کند.

ویژگی	استخراج (PoW)	استیکینگ (PoS)
مصرف انرژی	بسیار بالا، نیازمند تجهیزات پرمصرف برق	بسیار پایین، سازگار با محیط زیست
سرمایه اولیه	خرید سخت افزارهای گران قیمت (GPU/ASIC)	قفل کردن ETH (حداقل ۳۲ ETH برای انفرادی، کمتر برای استخرها)
پیچیدگی فنی	نیاز به دانش سخت افزاری و نرم افزاری ماینینگ	ساده تر، به خصوص در استخرهای استیکینگ
ریسک	ریسک سقوط بازار GPU، نوسان برق، استهلاک سخت افزار	ریسک Slashing (جریمه به دلیل خطای اعتبارسنج)، قفل شدن سرمایه (تا زمان آپدیت های آتی)
دسترسی	محدود به کسانی که توان خرید سخت افزار دارند	با هر مقدار ETH (از طریق استخرها)، قابل دسترس تر
نقدشوندگی	سخت افزار قابل فروش است، اما بازار آن نوسان دارد	قفل شدن سرمایه (محدودیت برداشت تا زمان آپدیت Shanghai)، اما لیکویید استیکینگ راهکار ارائه می دهد

پلتفرم های معتبر برای استیکینگ اتریوم

برای شروع استیکینگ اتریوم، پلتفرم های مختلفی وجود دارند که می توانند به کاربران کمک کنند تا به راحتی در این فرآیند مشارکت کنند. انتخاب پلتفرم مناسب به میزان ETH موجود، سطح دانش فنی و ترجیحات فردی بستگی داشت.

• صرافی های متمرکز (Centralized Exchanges): پلتفرم هایی مانند Coinbase, Binance و Kraken خدمات استیکینگ اتریوم را ارائه می دهند. این روش برای کاربران مبتدی بسیار ساده است، اما کنترل کلیدهای خصوصی در دست صرافی است.
• پروتکل های لیکویید استیکینگ (Liquid Staking Protocols): Lido Finance و Rocket Pool از محبوب ترین پلتفرم ها در این دسته هستند. آن ها به کاربران اجازه می دهند تا ETH خود را استیک کنند و در ازای آن توکن های مشتق قابل معامله (مانند stETH یا rETH) دریافت کنند. این توکن ها نقدشوندگی سرمایه را حفظ می کنند.
• ارائه دهندگان استیکینگ به عنوان سرویس (Staking-as-a-Service): سرویس هایی مانند Staked.us یا Allnodes به کاربران کمک می کنند تا گره های اعتبارسنج خود را بدون نیاز به مدیریت فنی پیچیده راه اندازی کنند. این روش، بین استیکینگ انفرادی و استخرهای صرافی ها قرار می گیرد.

با پایان استخراج اتریوم و مهاجرت به اثبات سهام، بسیاری از ماینرهای سابق اتریوم با چالش های بزرگی روبرو شدند، اما مسیرهای جایگزین مانند استخراج ارزهای دیگر، فروش سخت افزار یا روی آوردن به استیکینگ، فرصت های جدیدی را برای آن ها ایجاد کرد.

اکوسیستم اتریوم پس از مرج: چشم انداز آینده

پس از رویداد مرج، اتریوم وارد فاز جدیدی از توسعه و تکامل شده است. این شبکه اکنون نه تنها از نظر فنی بهینه تر شده، بلکه چشم اندازهای جدیدی را برای امنیت، مقیاس پذیری و مدل های کسب درآمد پیش روی خود دارد. این تغییرات بنیادین، آینده اکوسیستم اتریوم را به شکلی متفاوت ترسیم کرده است.

نقش استیکینگ در امنیت و غیرمتمرکزسازی شبکه

در اکوسیستم جدید اتریوم، استیکینگ به ستون فقرات امنیت و غیرمتمرکزسازی شبکه تبدیل شده است. برخلاف مکانیزم اثبات کار که به توان محاسباتی وابسته بود، در اثبات سهام، هرچه تعداد بیشتری از اعتبارسنج ها با مقدار ETH کافی در شبکه مشارکت کنند، امنیت و مقاومت شبکه در برابر حملات بیشتر می شود. پاداش هایی که به اعتبارسنج ها تعلق می گیرد، انگیزه ای قوی برای مشارکت در شبکه و حفظ یکپارچگی آن فراهم می کند. هر اعتبارسنجی که تلاش کند اطلاعات نادرست را تایید کند یا رفتار مخربی از خود نشان دهد، سهام خود را از دست خواهد داد. این مکانیزم جریمه (slashing) به قدری بازدارنده است که اعتبارسنج ها ترجیح می دهند با صداقت کامل فعالیت کنند. همچنین، با کاهش موانع ورود (نیاز به سخت افزار گران قیمت)، مشارکت در اعتبارسنجی برای طیف وسیع تری از کاربران امکان پذیر شده است. این امر به توزیع گسترده تر قدرت در شبکه و افزایش سطح غیرمتمرکزسازی در بلندمدت کمک می کند، زیرا دیگر یک گروه کوچک از ماینرها با سخت افزارهای تخصصی نمی توانند شبکه را تحت کنترل بگیرند. این تحول، اتریوم را به سمت یک شبکه پایدارتر و مقاوم تر در برابر سانسور پیش می برد.

آپگریدهای آتی اتریوم و تأثیر آنها بر مقیاس پذیری

مرج تنها گام اول در مسیر توسعه اتریوم ۲.۰ بود و تیم توسعه دهنده برنامه های بلندپروازانه ای برای آینده این شبکه دارد. آپگریدهای آتی با هدف اصلی افزایش مقیاس پذیری و کارایی شبکه طراحی شده اند تا اتریوم بتواند میزبان حجم بیشتری از تراکنش ها و DAppها باشد.

• شاردینگ (Sharding): یکی از مهم ترین آپگریدهای آتی، پیاده سازی شاردینگ است. شاردینگ شبکه اتریوم را به بخش های کوچکتر و موازی به نام شارد تقسیم می کند. هر شارد قادر خواهد بود تراکنش های خود را به طور مستقل پردازش کند. این امر به طور چشمگیری ظرفیت پردازش تراکنش ها را افزایش می دهد و به اتریوم اجازه می دهد تا از هزاران تراکنش در ثانیه پشتیبانی کند. با شاردینگ، اتریوم به یک ابرکامپیوتر جهانی با توان پردازشی بسیار بالا تبدیل خواهد شد.
• Deneb/Cancun: این آپدیت ها بر بهبود لایه اجرای اتریوم (Execution Layer) و افزایش کارایی گره های شبکه تمرکز دارند. این ارتقاءها به کاهش هزینه های گس و بهبود تجربه کاربری برای تعامل با DAppها کمک می کنند.
• Verkle Trees: این ساختار داده جدید، باعث کاهش حجم داده های مورد نیاز برای همگام سازی گره ها می شود که در نهایت به سبک تر شدن گره ها و افزایش قابلیت غیرمتمرکزسازی شبکه کمک می کند. این به اعتبارسنج های کوچکتر اجازه می دهد تا با منابع کمتری در شبکه شرکت کنند.

این آپگریدهای آینده، به اتریوم کمک می کنند تا چالش های مقیاس پذیری را به طور کامل حل کند و به پلتفرمی برای نسل جدیدی از برنامه های غیرمتمرکز و خدمات مالی تبدیل شود. کاهش کارمزدها و افزایش سرعت تراکنش ها، پذیرش اتریوم را در میان کاربران و توسعه دهندگان بیش از پیش تسهیل خواهد کرد.

تاثیر Merged-Mining و آینده این روش های کسب درآمد

در کنار استیکینگ، مفهوم Merged-Mining (استخراج ترکیبی) نیز برای برخی از ارزهای دیجیتال PoW مطرح است، به خصوص در رابطه با ETC. در Merged-Mining، ماینرها می توانند همزمان دو ارز دیجیتال مختلف را استخراج کنند، به این صورت که توان پردازشی خود را برای حل بلاک در یک بلاک چین اصلی (مانند بیت کوین یا لایت کوین) به کار می برند، و در صورت یافتن بلاک، پاداش ارز ثانویه (مانند دوج کوین در کنار لایت کوین) را نیز دریافت می کنند. در مورد ETC، برخی پلتفرم ها امکان استخراج همزمان ETC را با ارزهای دیگر فراهم کرده بودند.

با این حال، پس از مرج اتریوم، جریان اصلی کسب درآمد برای ETH از طریق استیکینگ است. آینده Merged-Mining برای ارزهایی مانند ETC، به عوامل مختلفی از جمله قیمت خود ارز، سختی شبکه و رقابت در بازار ماینینگ بستگی دارد. ماینرهای GPU که به سمت ETC مهاجرت کرده اند، همواره باید به سودآوری و پایداری این شبکه ها توجه داشته باشند. در حالی که Merged-Mining می تواند در برخی شرایط سودآوری را افزایش دهد، اما این روش ها در مقایسه با استیکینگ اتریوم، به دلیل ماهیت PoW همچنان از نظر مصرف انرژی و نیاز به سخت افزار با چالش هایی روبرو هستند. چشم انداز بلندمدت کسب درآمد در اکوسیستم اتریوم، به طور قطع بر پایه استیکینگ و نوآوری های PoS بنا شده است.

اکوسیستم اتریوم پس از مرج، با تمرکز بر استیکینگ و آپگریدهای مقیاس پذیری آینده، به سوی یک شبکه پایدارتر، کارآمدتر و دوستدار محیط زیست حرکت می کند. این تغییرات، آینده ای روشن تر برای توسعه دهندگان و کاربران اتریوم رقم خواهد زد.

نتیجه گیری

آنچه در این مقاله بررسی شد، دگرگونی بی سابقه در یکی از مهم ترین بلاک چین های جهان، یعنی اتریوم، بود. رویداد مرج نه تنها پایان قطعی استخراج اتریوم (ETH) را رقم زد، بلکه آغاز عصری جدید برای این شبکه با مکانیزم اثبات سهام (PoS) بود. این تغییر، پیامدهای گسترده ای برای ماینرهای سابق اتریوم و کل اکوسیستم کریپتو به همراه داشت.

برای ماینرهایی که سال ها با تجهیزات خود به شبکه اتریوم خدمت می کردند، پایان استخراج به معنای لزوم تطبیق با شرایط جدید بود. مهاجرت به استخراج سایر ارزهای دیجیتال با GPU، فروش یا تغییر کاربری سخت افزارها، و یا روی آوردن به استیکینگ اتریوم، مسیرهایی بودند که فعالان این حوزه در پیش گرفتند. هر یک از این گزینه ها مزایا و معایب خود را داشت و انتخاب بهترین راهکار، نیازمند تحلیل دقیق و درک درست از بازار بود. از سوی دیگر، ظهور استیکینگ به عنوان مکانیزم اصلی کسب درآمد در اتریوم، فرصت های جدیدی را برای سرمایه گذاران و علاقه مندان به مشارکت در امنیت شبکه فراهم کرد.

در نهایت، اتریوم در حال حاضر به عنوان یک شبکه پایدارتر، کارآمدتر و دوستدار محیط زیست شناخته می شود. آپگریدهای آتی مانند شاردینگ و Deneb/Cancun، پتانسیل این شبکه را برای مقیاس پذیری و پشتیبانی از میلیاردها تراکنش و برنامه غیرمتمرکز افزایش خواهند داد. این تحولات نشان می دهد که دنیای کریپتو همواره در حال پیشرفت است و برای موفقیت در آن، آگاهی از تغییرات و توانایی تطبیق پذیری، از اهمیت بالایی برخوردار است. با این حال، اهمیت تحقیق و آگاهی در دنیای پرسرعت کریپتو، کماکان یک اصل اساسی باقی می ماند.