اهم اقدامات «بیمه سلامت» برای فرار از «تله جمعیتی»

جوانی جمعیت، فرزندآوری و فرار از «تله جمعیتی» از جمله دغدغه های جدی کشور طی سال های اخیر بوده و در این راستا درمان مناسب و کم هزینه زوج های نابارور در دستور کار جدی وزارت بهداشت و سازمان بیمه سلامت قرار گرفته و در طرح هایی مانند بیمه رایگان مادران باردار و کودکان تا 5 سالگی، گسترش مراکز درمان ناباروری و همچنین گسترش پوشش بیمه ای هزینه های درمان ناباروری خود را نشان داده است.

به گزارش بهار جاودانه، به اذعان متخصصان و مسوولان امر و طبق بررسی های صورت گرفته، نرخ رشد جمعیت در کشور از سال 1365 تا سال 1385 و در طی 20 سال از 3.9 به 1.6 و از سال 1385 تا سال 1400 نیز این نرخ به 0.6 کاهش یافته است. نرخ رشد جمعیت در کشورطی بازه ای پنج ساله نیز از سال 1395 تا 1400 از 1.2 به 0.6 رسیده و 50 درصد کاهش یافته است.

از طرف دیگر، درحالی که میانگین سنی جمعیت کشور در سال 1355 حدود 22.4 سال بوده است، این عدد در سال 1399 به 32 سال رسیده است و مطابق پیش بینی ها این خطر وجود دارد که از سال 1420 به بعد رشد جمعیت منفی شود.

چندی پیش دکتر بهرام عین اللهی – وزیر بهداشت نیز تاکید کرد که «برای خروج از این شرایط، یک دریچه حدود هفت ساله داریم که اگر خوب قدرش را ندانیم، ممکن است در زمره کشورهای سالمند جهان قرار گیریم.  » و به اذعان دکتر صابر جباری – رییس اداره جوانی جمعیت وزارت بهداشت «اکنون میانگین سنی جمعیت کشور 32 الی 33 سال است.»

در همین راستا و جهت برون رفت از چالش سالمندی و فرار از تله جمعیتی، سیاست های کلی جمعیتی در اوایل سال 1393 ابلاغ شد و پس از آن نیز تدوین قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده در دستور کار قرار گرفت و این قانون جهت ترغیب خانواده های ایرانی به فرزندآوری، مواردی را به دستگاه های مختلف تکلیف کرد.

در این میان وزارت بهداشت پرتکلیف ترین دستگاه در اجرای قانون جوانی جمعیت است؛ به طوری که به گفته دکتر جباری – رییس اداره جوانی جمعیت وزارت بهداشت، 43 مورد از 73 ماده قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده یعنی معادل 60 درصد کل قانون، مستقیم و غیر مستقیم تکلیف وزارت بهداشت است.

تکلیف بیمه سلامت برای حمایت از زوج های نابارور

یکی از مواردی که در قانون جوانی جمعیت به آن تاکید شده، بحث درمان زوج های نابارور است. به طوری که ماده 43 قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده به صراحت اعلام می کند که تمام خدمات بیماریابی، تشخیصی و درمانی ناباروری باید تحت پوشش سازمان های بیمه گر قرار گیرد و در همین راستا نیز زیرساخت های ارایه خدمات و قرارداد با بیمه های پایه در مراکز ناباروری دولتی فراهم شد. بر این اساس سازمان بیمه سلامت نیز در حمایت از این خانواده ها و زوجین نابارور اقدامات لازم را انجام داده است و با حمایت های دولت در زمینه تزریق اعتبارات به بیمه سلامت، مصوب شد که خدمات درمان ناباروری از ابتدای سال 1400 تحت پوشش بیمه ای قرار گیرند.

در مجموع بنا به تعریفی که مسوولان و متخصصان ارایه داده اند؛ اگر زوجی یک سال پس از ازدواج و بدون پیشگیری باردار نشود و همچنین اگر سن خانم بالاتر از 35 سال باشد و پس از شش ماه باردار نشود، آن زوج نابارور تشخیص داده می شوند.

نشان دار شدن زوج های نابارور در سامانه بیمه سلامت

در هر حال در حال حاضر بیمه ها حمایت از درمان زوج های نابارور را برعهده گرفته اند و در همین زمینه سازمان بیمه سلامت اعلام کرده است که تعداد زیادی از زوج های نابارور در سامانه های الکترونیک این سازمان بیمه گر نشان دار شده اند و خدمات مورد نیاز را دریافت می کنند.

راه اندازی شبکه درمان ناباروری در کشور

لازم به ذکر است که در همین راستا وزارت بهداشت نیز به راه اندازی شبکه درمان ناباروری در کشور اقدام کرده است؛ در شبکه درمان ناباروری، مراکز و خدمات درمان ناباروری به سه سطح تقسیم شده است. سطح اول، همان مطب های معمولی، پزشک عمومی، ماما و. … است. اگر در این سطح تشخیص داده شود که بیمار به درمان تخصصی تر نیاز دارد، به سطح دوم ارجاع داده می شود که شامل متخصص زنان دوره دیده، اورولوژیست، آزمایشگاه تخصصی و… است و البته به اذعان متخصصان و مسوولان مربوطه، 85 درصد موارد ناباروری در سطح دو رفع می شود. در عین حال به اذعان معاون درمان وزارت بهداشت، 15 درصد موارد نیاز پیدا می کنند که به سطح سوم درمان ناباروری ارجاع شوند که شامل IVF و سایر اقدامات درمانی است. در این زمینه نیز بیش از 123 مرکز سطح سه خدمات تخصصی راه اندازی شده است.

در مجموع به اذعان مسوولان وزارت بهداشت و بر اساس ماده 41 قانون جوانی جمعیت مبنی بر تجهیز یا راه اندازی حداقل یک مرکز تخصصی درمان ناباروری سطح دو در دانشگاه های علوم پزشکی تاکنون 77 مرکز سطح دو ناباروری در کشور جهت دسترسی به خدمات تخصصی سطح دو فعال شده است.

زوج های نابارور چگونه می توانند از درمان های بیمه ای استفاده کنند؟

اما شاید سوال آن باشد که زوجین نابارور چگونه می توانند از خدمات بیمه ای جهت درمان استفاده کنند؟ در این راستا باید گفت که زوج نابارور یا با مراجعه به پزشک و تشخیص ناباروری، جهت دریافت خدمات، توسط پزشک معالج نشان دار می شود یا به کارشناس اداره کل بیمه سلامت استان مراجعه می کند و نشان دار می شود. این زوج پس از نشان دار شدن آماده دریافت خدمات درمانی و تشخیصی هستند.

این خدمات تشخیصی عبارتند از آزمایشات مرتبط، سونوگرافی یا رادیولوژی و دارو جهت تشخیص و درمان ناباروری که اگر با این اقدامات اولیه بارداری حاصل نشد، آماده دریافت خدمات فوق تخصصی مانند لقاح مصنوعی، IVF، تلقیح داخل رحمی، میکروانجکشن، انتقال جنین فریز و … می شوند.

همچنین بنابر اعلام سازمان بیمه سلامت، هزینه های درمانی ناباروری در خدمات شخص ثالت مانند رحم اجاره ای و جنین اهدایی نیز طبق ضوابطی خاص قابل پرداخت است.

هزینه درمان ناباروری چگونه محاسبه می شود؟

در مجموع پزشک بیمار را جهت دریافت این خدمات به مراکز درمانی ناباروری ارجاع می دهد. اما هزینه این خدمات در مراکز مختلف چگونه محاسبه می شود؟ در این باره هم به اذعان مسوولان سازمان بیمه سلامت، هزینه خدمات در مراکز دولتی 90 درصد تحت پوشش بیمه قرار دارد و در مراکز خصوصی و عمومی غیردولتی با 90 درصد تعرفه عمومی غیردولتی محاسبه می شود.

اگر زوجی خدمات درمانی خود را از مراکز غیرطرف قرارداد سازمان بیمه سلامت دریافت کند نیز با ارایه مستندات و مدارک درمانی به اداره کل بیمه سلامت استان مربوطه، می تواند هزینه خسارت درمان را دریافت کند.

همچنین در بحث درمان ناباروری، بیمه سلامت برابر قانون به زنان تا سن 49 سالگی خدمات مربوط به ناباروی را ارایه می دهد و برای مردان محدودیت سنی وجود ندارد.

حذف سقف خدمات بیمه ای برای زوجین نابارور

همچنین به اذعان مسوولان سازمان بیمه سلامت، در سال 1401 و 1402 محدودیت ها در دریافت خدمات رفع شد و فرد می تواند بدون سقف در هزینه و تعداد دفعات درمان را ادامه دهد.

در همین راستا نیز اگر زوجی فاقد هرگونه بیمه باشد، می تواند با مراجعه به سایت اداره کل بیمه سلامت هر استانی و یا مراجعه حضوری به اداره کل بیمه سلامت استان، تحت پوشش بیمه قرار گیرد. همچنین سازمان بیمه سلامت بارها اعلام آمادگی کرده است که با مراکز درمان ناباروری قرارداد منعقد کند تا زوجین بتوانند خدمات را در شرایط بهتری دریافت کند.

جزییات درمان های فوق تخصصی ناباروری با پوشش 90 درصدی بیمه

در مجموع بنابر اعلام مسوولان سازمان بیمه سلامت ایران، خدمات فوق تخصصی درمان ناباروری در مراکز دولتی با تعرفه 90 درصد پوشش داده می شود. همچنین دستورالعمل ابلاغی توسط شورای عالی بیمه شامل 2 بخش خدمات سرپایی از جمله دارو، آزمایشات، خدمات تصویربرداری، ویزیت پزشک و خدمات بستری است و سطح و عمق خدمات پوششی برای زوجین نابارور افزایش پیدا کرده است، از جمله اینکه اقلام دارویی از 63 به 66 قلم افزایش داشته و این خدمات 90 درصد پوشش بیمه ای دارند.

همچنین هفت نوع خدمت تصویربرداری، 16 کد خدمت آزمایشات ژنتیک برای زنان دارای سقط مکرر و افزایش تجهیزات و لوازم مصرفی برای درمان ناباروری به 29 قلم با پوشش 90 درصدی تحت پوشش بیمه قرار دارد.

برای دریافت خدمات فوق تخصصی مانند میکرواینجکشن، لقاح مصنوعی یا IUI و IVF اگر بیمار به مراکز دولتی مراجعه کند، 90 درصد تعرفه دولتی پوشش داده می شود، اما در سایر بخش ها 90 درصد تعرفه عمومی غیردولتی پوشش داده می شود.

در مجموع در حال حاضر خدمات بیشتری در حوزه ناباروری تحت پوشش بیمه قرار گرفته است. ضمن اینکه سازمان بیمه سلامت بارها از انعقاد قرارداد با مراکزی که خدمات ناباروری ارایه می دهند استقبال و اعلام کرده که با این مراکز تعامل و همکاری خواهد داشت. در همین راستا و بر اساس جزء (5) بند «ک» از تبصره (17) ماده واحده قانون بودجه سال 1401، همه مراکز درمانی و بیمارستان های ارایه دهنده خدمات درمان ناباروری موظف به عقد قرارداد با سازمان های بیمه گر پایه شدند.

پایان خبر بهار جاودانه