جریمه حمل اسپری فلفل

حمل اسپری فلفل بدون مجوز قانونی در ایران جرم محسوب می شود و می تواند منجر به مجازات حبس، جزای نقدی و ضبط وسیله گردد؛ حتی اگر نیت فرد، دفاع شخصی باشد، این عمل غیرقانونی است. این موضوع برای بسیاری از افراد که به دنبال افزایش امنیت فردی خود هستند، ابهامات زیادی ایجاد می کند.

در بسیاری از جوامع، افراد به دلیل احساس ناامنی به دنبال راه هایی برای دفاع شخصی می گردند. در میان گزینه های موجود، اسپری فلفل و شوکر به عنوان ابزارهایی برای مقابله با تهدیدات احتمالی شناخته شده اند. اما در نظام حقوقی ایران، حمل و نگهداری این وسایل تحت قوانین خاصی قرار دارد و عدم رعایت این مقررات، می تواند عواقب حقوقی جدی به همراه داشته باشد.

قوانین مربوط به اسپری فلفل و شوکر، از جمله مجازات ها، شرایط اخذ مجوز و مراجع رسیدگی کننده، غالباً پیچیده و برای عموم مردم نامفهوم هستند. همین ابهام باعث می شود که بسیاری از شهروندان، ناآگاهانه مرتکب جرمی شوند که مجازات آن می تواند شامل حبس و جزای نقدی باشد. در این مقاله، تلاش شده است تا با بررسی دقیق و جامع تمامی جنبه های قانونی مربوط به حمل، نگهداری، خرید و فروش این وسایل، راهنمایی کامل و روشنی برای مخاطبان ارائه شود. با مطالعه این مطالب، افراد می توانند از تبعات احتمالی آگاه شده و مسیر قانونی برای استفاده از این ابزارها را بشناسند، یا در صورت درگیری با پرونده های قضایی، دیدگاه روشن تری از وضعیت حقوقی خود پیدا کنند.

اسپری فلفل و شوکر: تعریف حقوقی و ماهیت قانونی

برای درک صحیح ابعاد حقوقی حمل اسپری فلفل و شوکر، ابتدا لازم است تعریفی دقیق از ماهیت این وسایل در نظام قانونی ایران داشته باشیم. طبقه بندی این ابزارها به عنوان اقلام و مواد تحت کنترل، پایه و اساس جرم انگاری حمل غیرمجاز آن ها را تشکیل می دهد.

اسپری فلفل (افشانه اشک آور) چیست؟

اسپری فلفل که در ادبیات حقوقی غالباً به عنوان افشانه اشک آور شناخته می شود، ماده ای شیمیایی است که در غالب یک افشانه تحت فشار نگهداری می شود. ماده اصلی فعال در این اسپری، معمولاً کپسایسین (Capsaicin) است که از گیاه فلفل چیلی به دست می آید. هنگام پاشش، این ماده می تواند باعث سوزش شدید چشم ها، مجاری تنفسی، و پوست شود. فردی که در معرض این ماده قرار می گیرد، به طور موقت دچار تنگی نفس، سرفه، تهوع، و کوری موقت می شود. هدف از طراحی این اسپری، ایجاد ناتوانی لحظه ای در مهاجم و فراهم آوردن فرصتی برای فرار یا کمک خواستن است.

در قوانین ایران، اسپری فلفل در دسته گازهای بی حس کننده، بیهوش کننده و اشک آور قرار می گیرد. این طبقه بندی، آن را ذیل «اقلام و مواد تحت کنترل» می آورد و حمل و نگهداری آن بدون مجوز قانونی را با مجازات همراه می سازد. این طبقه بندی بر اساس آیین نامه اجرایی قانون مبارزه با قاچاق اسلحه و مهمات صورت گرفته است.

شوکر (شوک دهنده برقی) چیست؟

شوکر یا شوک دهنده برقی، ابزاری است که با استفاده از جریان الکتریکی با ولتاژ بالا و آمپر پایین، شوک لحظه ای به بدن فرد وارد می کند. این شوک باعث اختلال موقت در سیستم عصبی و عضلانی فرد شده و او را موقتاً دچار بی حرکتی و ناتوانی می سازد. شوکرها برخلاف تصور رایج، جریان دائمی برق به بدن وارد نمی کنند و هدف آن ها ایجاد آسیب جدی یا کشنده نیست؛ بلکه مقصود از آن ها، بازدارندگی و زمین گیر کردن مهاجم برای مدت کوتاهی است. این ابزارها غالباً توسط نیروهای پلیس و امنیتی برای کنترل و دستگیری افراد بدون نیاز به استفاده از سلاح های گرم به کار گرفته می شوند.

در قوانین جمهوری اسلامی ایران، شوکر نیز مانند اسپری فلفل، در دسته اقلام و مواد تحت کنترل قرار می گیرد و به عنوان مواد محترقه و شوک دهنده ها طبقه بندی می شود. لذا، حمل، نگهداری، خرید، فروش و ساخت آن بدون اخذ مجوزهای لازم، جرم محسوب می شود.

مفهوم «اقلام و مواد تحت کنترل» در قوانین ایران

آیین نامه اجرایی قانون قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیرمجاز، به صراحت اقلام و مواد تحت کنترل را تعریف کرده است. این تعریف شامل مجموعه ای از اقلام، مواد و تجهیزاتی می شود که تولید، ساخت، مونتاژ، واردات، صادرات، ترانزیت، ترخیص، حمل، نگهداری و هرگونه معامله آن ها تحت کنترل مراجع دولتی است. در این دسته، انواع مواد محترقه، ناریه، منفجره، شیمیایی، رادیواکتیو، میکروبی، گازهای بی هوش کننده، بی حس کننده، اشک آور و شوک دهنده ها قرار دارند. این طبقه بندی نشان دهنده حساسیت بالای قانون گذار نسبت به این ابزارها و لزوم کنترل دقیق بر آن ها است تا از سوءاستفاده های احتمالی جلوگیری شود.

مجازات حمل، نگهداری، خرید و فروش اسپری فلفل (طبق ماده 12 قانون قاچاق اسلحه و مهمات)

حمل و نگهداری اسپری فلفل بدون مجوز قانونی، به عنوان یک جرم در نظر گرفته شده و قانون گذار برای آن مجازات هایی را تعیین کرده است. افراد بسیاری ممکن است به دلیل عدم آگاهی از این قوانین، با مشکلات حقوقی مواجه شوند.

مجازات اصلی: حبس و جزای نقدی

بر اساس ماده 12 قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیرمجاز (مصوب 1390)، هر کس به طور غیرمجاز اقلامی مانند گازهای بی حس کننده، بیهوش کننده و اشک آور را خریداری، نگهداری یا حمل نماید و یا به توزیع یا فروش آن ها اقدام کند، به حبس از شش ماه تا دو سال محکوم می شود. این مجازات، مستقل از نیت فرد برای دفاع شخصی است؛ یعنی حتی اگر فردی با نیت خیر و صرفاً برای دفاع از خود اسپری فلفل حمل کند، باز هم مرتکب جرم شده است.

علاوه بر مجازات حبس، دادگاه ممکن است جزای نقدی را نیز اعمال کند. میزان جزای نقدی معمولاً با توجه به شرایط پرونده، از جمله مقدار و نوع وسیله مکشوفه، سابقه کیفری فرد و تشخیص قاضی تعیین می شود.

تبیین «حمل»، «نگهداری»، «خرید» و «فروش» در قانون

درک دقیق اصطلاحات «حمل»، «نگهداری»، «خرید» و «فروش» از منظر قانون ضروری است:

• حمل: به معنای همراه داشتن وسیله، حتی برای مدت زمان کوتاه و به هر نحوی، اعم از قرار دادن در جیب، کیف، خودرو، یا هر وسیله نقلیه دیگر.
• نگهداری: شامل حفظ و حراست وسیله در مکانی مشخص، مانند خانه، محل کار یا انبار است، بدون اینکه لزوماً با خود حمل شود.
• خرید: به عمل تملک اسپری فلفل از طریق پرداخت وجه یا معاوضه گفته می شود.
• فروش: به معنای انتقال مالکیت اسپری فلفل به دیگری در ازای دریافت وجه یا هر نوع منفعت دیگر است.

تمامی این اعمال، در صورت عدم وجود مجوز قانونی، مشمول مجازات های ماده 12 خواهند بود.

تبعات جانبی: ضبط و معدوم سازی

یکی از تبعات جانبی قطعی حمل غیرمجاز اسپری فلفل، علاوه بر مجازات های اصلی، ضبط و معدوم سازی این وسیله است. دادگاه موظف است پس از صدور حکم محکومیت، دستور ضبط اسپری فلفل مکشوفه را صادر کند و آن را تحویل مراجع ذی صلاح برای معدوم سازی نماید. این اقدام با هدف جلوگیری از بازتوزیع و استفاده مجدد از این ابزارها در جامعه صورت می گیرد.

مثال کاربردی: سناریوهای رایج حمل و دستگیری

تصور کنید فردی به نام آقای احمد، به دلیل کار در ساعات پایانی شب و احساس ناامنی در مسیر بازگشت به خانه، یک اسپری فلفل از یکی از دوستانش تهیه کرده و آن را در داشبورد اتومبیل خود نگهداری می کند. یک شب، در جریان یک بازرسی روتین، پلیس اسپری فلفل را در اتومبیل او کشف می کند. آقای احمد با وجود اینکه هرگز قصد استفاده از آن را نداشته و صرفاً برای دفاع شخصی احتمالی آن را همراه داشته است، طبق قانون به جرم حمل و نگهداری غیرمجاز اسپری فلفل، تحت تعقیب قرار می گیرد و می تواند به شش ماه تا دو سال حبس محکوم شود.

در مثالی دیگر، خانمی به نام خانم سارا، اسپری فلفلی را برای دفاع از خود در کیفش حمل می کند. در یک درگیری خیابانی با مزاحمین، از اسپری استفاده می کند و باعث سوزش چشم یکی از مهاجمان می شود. علاوه بر مجازات حمل غیرمجاز، او ممکن است با شکایت شاکی خصوصی به جرم ایراد صدمه بدنی نیز مواجه شود و مجبور به پرداخت دیه گردد.

مجازات حمل، نگهداری، خرید و فروش شوکر (طبق ماده 12 قانون قاچاق اسلحه و مهمات)

شوکر نیز همانند اسپری فلفل، از جمله ابزارهایی است که حمل و نگهداری غیرمجاز آن در ایران جرم محسوب می شود و عواقب قانونی خاص خود را دارد. هرچند مجازات آن با اسپری فلفل کمی متفاوت است.

مجازات اصلی: حبس و جزای نقدی

ماده 12 قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیرمجاز، برای حمل، نگهداری، خرید یا فروش غیرمجاز مواد محترقه و شوک دهنده ها (شوکرها)، مجازات حبس از نود و یک روز تا شش ماه را تعیین کرده است. این مجازات، نسبت به مجازات حمل اسپری فلفل کمی سبک تر به نظر می رسد، اما همچنان یک جرم محسوب می شود و می تواند سابقه کیفری برای فرد ایجاد کند.

همانند اسپری فلفل، دادگاه می تواند علاوه بر حبس، جزای نقدی را نیز اعمال کند. میزان جزای نقدی بسته به شرایط پرونده و تصمیم قاضی متغیر است. هدف از این مجازات ها، کنترل دسترسی به این ابزارها و جلوگیری از استفاده های غیرقانونی یا خطرناک از آن ها در جامعه است.

تفاوت مجازات شوکر با اسپری فلفل: جدول مقایسه ای دقیق

برای روشن تر شدن تفاوت ها، می توان مجازات های حمل و نگهداری غیرمجاز اسپری فلفل و شوکر را در جدول زیر مقایسه کرد:

نوع وسیله	طبقه بندی قانونی	مجازات حبس (ماده 12)	تبعیت از جزای نقدی	ضبط و معدوم سازی
اسپری فلفل	گازهای بی حس کننده، بیهوش کننده و اشک آور	شش ماه تا دو سال	بله	بله
شوکر	مواد محترقه و شوک دهنده ها	نود و یک روز تا شش ماه	بله	بله

همانطور که مشاهده می شود، قانون گذار مجازات حمل اسپری فلفل را به دلیل ماهیت شیمیایی و تأثیرات گسترده تر آن (که می تواند شامل آسیب های تنفسی و چشمی جدی تر باشد)، شدیدتر از مجازات حمل شوکر در نظر گرفته است.

تشدید مجازات: در صورت استفاده برای ایجاد رعب و وحشت، قدرت نمایی یا آسیب رساندن

مجازات های ذکر شده در ماده 12 برای حمل و نگهداری غیرمجاز است. اما اگر از شوکر در راستای اهداف مجرمانه یا ایجاد ناامنی استفاده شود، مجازات می تواند به مراتب شدیدتر باشد. بر اساس ماده 617 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات)، هر کس به وسیله چاقو یا هر نوع اسلحه دیگر (که شوکر نیز می تواند در این تعریف بگنجد) تظاهر به قدرت نمایی یا ایجاد مزاحمت برای اشخاص یا اخاذی یا تهدید کند، یا با کسی گلاویز شود، به حبس از شش ماه تا دو سال و تا 74 ضربه شلاق محکوم می شود. این ماده نشان می دهد که صرف حمل غیرمجاز یک جرم است، اما استفاده از آن برای اهداف مجرمانه، جرم دیگری با مجازات سنگین تر خواهد بود.

همچنین، در صورتی که استفاده از شوکر منجر به آسیب جسمانی به فرد دیگری شود، علاوه بر مجازات های فوق، مرتکب ممکن است به پرداخت دیه نیز محکوم گردد. دیه، جبران خسارت مالی ناشی از آسیب های جسمانی است که توسط پزشکی قانونی تعیین می شود.

مثال کاربردی: تفاوت حمل و استفاده در دعوا

فرض کنید جوانی به نام علی، به دلیل کنجکاوی یا برای خودنمایی، یک شوکر غیرمجاز را خریداری و در کیف خود نگهداری می کند. در یک بازرسی پلیس، شوکر از او کشف می شود. او طبق ماده 12 قانون قاچاق اسلحه، به مجازات حبس از نود و یک روز تا شش ماه و یا جزای نقدی محکوم خواهد شد.

حالا فرض کنید همان علی، در یک دعوای خیابانی، از شوکر خود برای ضرب و شتم طرف مقابل استفاده می کند و باعث آسیب دیدگی او می شود. در این حالت، علاوه بر مجازات حمل غیرمجاز، او به اتهام استفاده از سلاح برای ایجاد رعب و وحشت (ماده 617 قانون مجازات اسلامی) و همچنین ایراد صدمه بدنی (که مستلزم پرداخت دیه است) نیز محکوم خواهد شد. در این سناریو، مجازات او به مراتب شدیدتر از صرف حمل خواهد بود.

حمل غیرمجاز اسپری فلفل یا شوکر، حتی با نیت دفاع شخصی، می تواند فرد را با تبعات سنگین حقوقی و کیفری، از جمله حبس و جزای نقدی، مواجه سازد.

جرم انگاری ساخت، تولید و قاچاق اسپری فلفل و شوکر (ماده 11 قانون قاچاق اسلحه و مهمات)

قانون گذار، علاوه بر حمل و نگهداری، برای ساخت، تولید و قاچاق اقلام تحت کنترل نیز مجازات های سنگینی در نظر گرفته است. این رویکرد نشان از عزم جدی برای کنترل کامل بر چرخه ورود و تولید این وسایل دارد.

مجازات ساخت و مونتاژ غیرمجاز

ماده 11 قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیرمجاز، به مجازات مرتکبین ساخت و مونتاژ غیرمجاز اقلام تحت کنترل می پردازد. این ماده بیان می دارد که هر کس به ساخت و مونتاژ گازهای بی حس کننده، بیهوش کننده و اشک آور (مانند اسپری فلفل) اقدام کند، به حبس از دو تا پنج سال محکوم می شود. همچنین، برای ساخت و مونتاژ مواد محترقه و شوک دهنده ها (مانند شوکر)، مجازات حبس از شش ماه تا دو سال در نظر گرفته شده است.

علاوه بر مجازات حبس، در صورت کشف ساخت غیرمجاز، کلیه وسایل، ابزار و موادی که برای ساخت و مونتاژ این اقلام مورد استفاده قرار گرفته اند نیز ضبط و معدوم خواهند شد. این اقدام، با هدف ریشه کن کردن منابع تولید غیرقانونی این ابزارها صورت می گیرد.

مجازات قاچاق (واردات و صادرات غیرمجاز)

همان ماده 11، به جرم قاچاق این اقلام نیز می پردازد. قاچاق در این قانون، به معنای وارد کردن اقلام و مواد تحت کنترل به کشور یا خارج نمودن آن ها از کشور به طور غیرمجاز تعریف شده است. مجازات قاچاق گازهای بی حس کننده، بیهوش کننده و اشک آور، حبس از دو تا پنج سال و برای قاچاق مواد محترقه و شوک دهنده ها، حبس از شش ماه تا دو سال است. این مجازات ها نشان دهنده اهمیت جلوگیری از ورود و خروج غیرقانونی این اقلام به منظور حفظ امنیت عمومی است.

توضیح مواد رادیواکتیو، منفجره و … به عنوان مواد تحت کنترل در این ماده

ماده 11 قانون قاچاق اسلحه و مهمات، طیف وسیعی از اقلام را تحت عنوان اقلام و مواد تحت کنترل پوشش می دهد. این اقلام شامل موارد زیر با مجازات های مختلف هستند:

• مواد رادیواکتیو یا میکروبی: حبس از بیست و پنج تا سی سال.
• مواد منفجره نظامی یا شیمیایی: حبس از پنج تا ده سال.
• مواد ناریه یا منفجره غیرنظامی: حبس از دو تا پنج سال و جزای نقدی.
• گازهای بی حس کننده، بیهوش کننده و اشک آور: حبس از دو تا پنج سال.
• مواد محترقه و شوک دهنده ها: حبس از شش ماه تا دو سال.

همچنین این ماده شامل تبصره ای است که خرید و حمل مواد محترقه غیرمجاز که برای جشن ها و مراسم استفاده می شود را مستوجب جزای نقدی از پانصد هزار ریال تا ده میلیون ریال دانسته است. این جزای نقدی به موجب مصوبه هیأت وزیران در سال 1399 به دو میلیون تا بیست و پنج میلیون ریال تعدیل شد.

شرایط قانونی و فرایند اخذ مجوز حمل اسپری فلفل و شوکر

با وجود جرم انگاری حمل غیرمجاز، قانون این امکان را برای افراد خاصی فراهم کرده است که تحت شرایطی مشخص و با اخذ مجوز، بتوانند اسپری فلفل یا شوکر حمل کنند. شناخت این شرایط و فرایند، برای کسانی که به دلیل موقعیت شغلی خود نیاز به این ابزارها دارند، حیاتی است.

مرجع صالح صدور مجوز: نیروی انتظامی (پلیس پیشگیری)

بر اساس تبصره بند (ث) ماده 2 آیین نامه اجرایی قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات، مراجع صدور مجوز نگهداری و حمل سلاح دفاع شخصی برای غیرنظامیان، طبق مصوبات شورای امنیت کشور تعیین می شوند. شورای امنیت کشور، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، به ویژه پلیس پیشگیری، را به عنوان مرجع اصلی و صالح برای صدور مجوز حمل و نگهداری اسپری فلفل و شوکر برای افراد غیرنظامی تعیین کرده است. این بدان معناست که متقاضیان باید به این نهاد مراجعه کرده و مراحل اداری لازم را طی کنند.

شرایط عمومی متقاضیان

برای دریافت مجوز، متقاضی باید دارای مجموعه ای از شرایط عمومی باشد که صلاحیت او را برای حمل این وسایل تأیید می کند. این شرایط معمولاً شامل موارد زیر است:

• داشتن 18 سال تمام: فرد باید به سن قانونی رسیده باشد تا مسئولیت حقوقی و کیفری اعمال خود را بر عهده گیرد.
• سلامت روحی و روانی: متقاضی باید دارای سلامت کامل روحی و روانی باشد. این موضوع معمولاً با تأییدیه پزشک معتمد نیروی انتظامی یا کمیسیون پلیس پیشگیری احراز می شود. هدف از این شرط، جلوگیری از سوءاستفاده افراد دارای اختلالات روانی از این ابزارها است.
• عدم سوء پیشینه کیفری: متقاضی نباید دارای سابقه محکومیت کیفری مؤثر باشد. سوابق مربوط به جرایم خشونت آمیز، مواد مخدر یا هر جرمی که نشان دهنده عدم صلاحیت فرد برای حمل سلاح باشد، مانع از صدور مجوز خواهد شد.
• توانایی به کارگیری سلاح: متقاضی باید از توانایی جسمی و دانش لازم برای استفاده صحیح و مسئولانه از وسیله دفاع شخصی برخوردار باشد. این مورد ممکن است شامل گذراندن دوره های آموزشی کوتاه نیز شود.

اصناف در اولویت دریافت مجوز

قانون گذار و مراجع مربوطه، برای برخی از مشاغل که به دلیل ماهیت فعالیت خود در معرض خطر بیشتری قرار دارند، اولویت قائل شده اند. این اصناف و مشاغل عبارتند از:

• جواهر فروشان و زرگرها: به دلیل نگهداری و مبادله اموال گران بها و در معرض سرقت بودن.
• صرافان: به دلیل حجم بالای نقل و انتقال وجه نقد و ریسک سرقت.
• وکلای دادگستری: به دلیل مواجهه با پرونده های حساس و افراد مختلف که ممکن است باعث تهدید جانی یا مالی شود.
• پزشکان و پرستاران: به خصوص افرادی که در شیفت شب یا در مناطق پرخطر فعالیت می کنند یا با بیماران پرخاشگر مواجه هستند.
• مسئولین داروخانه های شبانه روزی: به دلیل فعالیت در ساعات پایانی شب و احتمال وقوع سرقت.

متقاضیان از این گروه ها باید بتوانند ضرورت شغلی خود برای حمل این وسایل را به صورت مستدل و با ارائه مدارک لازم (مانند پروانه کسب، گواهی اشتغال، یا نامه از نهاد مربوطه) به پلیس پیشگیری اثبات کنند.

مدارک لازم برای درخواست

فرایند درخواست مجوز مستلزم ارائه مجموعه ای از مدارک است:

1. درخواست کتبی خطاب به پلیس پیشگیری نیروی انتظامی.
2. تصویر تمامی صفحات شناسنامه و کارت ملی متقاضی.
3. مدارک مثبته شغلی (مانند پروانه کسب، حکم کارگزینی، گواهی اشتغال به کار).
4. گواهی عدم سوء پیشینه کیفری (که از مراکز پلیس +10 قابل دریافت است).
5. دو قطعه عکس پرسنلی جدید (3×4).
6. معرفی نامه از اتحادیه صنفی یا نهاد مربوطه در صورت لزوم.
7. نتیجه آزمایش های پزشکی جهت تأیید سلامت جسمی و روانی.

مراحل گام به گام فرایند درخواست و مدت زمان تقریبی

1. مراجعه حضوری به پلیس پیشگیری نیروی انتظامی محل سکونت یا کار.
2. تکمیل فرم های مربوطه و ارائه مدارک درخواستی.
3. ارجاع متقاضی برای انجام معاینات پزشکی و روانپزشکی.
4. استعلام از پلیس امنیت و اداره تشخیص هویت برای بررسی سوابق کیفری و امنیتی.
5. بررسی مدارک و شرایط توسط کمیسیون مربوطه در پلیس پیشگیری.
6. در صورت تأیید صلاحیت، صدور مجوز حمل.

مدت زمان تقریبی این فرایند می تواند بین یک تا سه ماه متغیر باشد و بستگی به تکمیل بودن مدارک، سرعت استعلام ها و حجم کاری پلیس پیشگیری دارد.

محدودیت ها و تعهدات پس از اخذ مجوز

اخذ مجوز حمل اسپری فلفل یا شوکر به معنای آزادی مطلق در استفاده از آن نیست. پس از دریافت مجوز، فرد ملزم به رعایت تعهدات و محدودیت های خاصی است:

• محدوده استفاده: معمولاً مجوز برای استفاده در محدوده شغلی یا مکان های خاصی صادر می شود و استفاده از آن خارج از این محدوده می تواند منجر به لغو مجوز و پیگرد قانونی شود.
• ممنوعیت استفاده غیرضروری: استفاده از این ابزارها تنها در شرایط دفاع مشروع و در صورت وجود خطر جدی مجاز است. هرگونه استفاده بی مورد، برای ایجاد رعب و وحشت یا درگیری های جزئی، جرم تلقی خواهد شد.
• تعهد به نگهداری ایمن: دارنده مجوز مسئول نگهداری ایمن وسیله است تا از دسترسی افراد غیرمجاز (به خصوص کودکان) جلوگیری شود.
• اعتبار زمانی: مجوزها معمولاً دارای اعتبار زمانی مشخصی هستند و باید در زمان مقرر تمدید شوند.

عوامل مؤثر در تعیین مجازات و امکان تخفیف یا تبدیل آن

در پرونده های مربوط به حمل غیرمجاز اسپری فلفل و شوکر، مجازات همیشه یکسان نیست. قاضی با در نظر گرفتن مجموعه ای از عوامل، می تواند در تعیین میزان مجازات تصمیم گیری کند یا حتی امکان تخفیف یا تبدیل آن را بررسی نماید. این عوامل نشان می دهند که چگونه شرایط و جزئیات هر پرونده می تواند بر سرنوشت متهم تأثیرگذار باشد.

قصد و نیت متهم (دفاع شخصی در مقابل ارتکاب جرم)

یکی از مهم ترین عوامل در تعیین مجازات، قصد و نیت متهم در زمان حمل یا نگهداری اسپری فلفل یا شوکر است. اگرچه حمل غیرمجاز به خودی خود جرم است، اما نیت فرد می تواند بر شدت مجازات تأثیر بگذارد:

• نیت دفاع شخصی: اگر متهم بتواند اثبات کند که تنها هدفش از حمل این وسایل، دفاع از جان، مال یا ناموس خود در برابر تهدیدات احتمالی بوده و هیچ قصد مجرمانه دیگری نداشته است، ممکن است دادگاه در اعمال مجازات، تخفیف قائل شود. برای مثال، یک خانم که برای مقابله با مزاحمت های خیابانی اسپری فلفل حمل کرده و هیچ سابقه کیفری ندارد، ممکن است با رأفت بیشتری مواجه شود.
• نیت ارتکاب جرم: در مقابل، اگر شواهد نشان دهد که فرد قصد استفاده از این ابزارها برای ارتکاب جرم دیگری مانند سرقت، اخاذی یا ایجاد رعب و وحشت را داشته است، مجازات او شدیدتر خواهد بود و حتی می تواند مشمول مواد قانونی دیگری (مانند ماده 617 قانون مجازات اسلامی) شود.

مقدار و نوع وسیله مکشوفه

تعداد و نوع وسیله نیز در تعیین مجازات مؤثر است. حمل یک عدد اسپری فلفل با حمل ده ها اسپری فلفل یا چند شوکر متفاوت خواهد بود. کشف تعداد زیاد این اقلام می تواند نشانه ای از قصد توزیع، فروش یا قاچاق باشد که مجازات سنگین تری را در پی دارد (مطابق ماده 11 قانون قاچاق اسلحه). همچنین، نوع و قدرت وسیله نیز ممکن است مورد توجه قرار گیرد، هرچند قانون در این زمینه تفکیک جزئی قائل نشده است.

سابقه کیفری فرد

داشتن یا نداشتن سابقه کیفری مؤثر، نقش بسیار مهمی در تصمیم گیری قاضی دارد. فردی که برای اولین بار مرتکب چنین جرمی شده و سابقه کیفری ندارد، احتمال بیشتری برای بهره مندی از تخفیف مجازات، تعلیق حکم یا تبدیل حبس به جزای نقدی خواهد داشت. اما تکرار جرم و داشتن سوابق کیفری، به عنوان عامل تشدیدکننده مجازات در نظر گرفته می شود.

شرایط دفاع مشروع: تبیین مفهوم دفاع مشروع و نقش آن در پرونده های حمل

دفاع مشروع، یکی از مفاهیم کلیدی در حقوق کیفری است که می تواند در برخی موارد، فرد را از مجازات معاف کند. دفاع مشروع زمانی مطرح می شود که فرد برای دفع یک تجاوز قریب الوقوع و غیرقانونی، ناچار به استفاده از زور یا وسیله ای مانند اسپری فلفل یا شوکر شود، به شرطی که شرایط زیر را داشته باشد:

• تجاوز قریب الوقوع و غیرقابل اجتناب: تجاوزی باشد که در حال وقوع است یا به زودی اتفاق می افتد و راه دیگری برای گریز یا دفع آن نباشد.
• ضرورت دفاع: دفاع، تنها راه ممکن برای دفع تجاوز باشد.
• تناسب دفاع با حمله: میزان دفاع باید متناسب با شدت حمله باشد. استفاده از شوکر در مقابل یک تهدید کلامی ساده، دفاع مشروع محسوب نمی شود.
• عدم امکان توسل به قوای دولتی: در لحظه حمله، امکان کمک گرفتن از پلیس یا سایر مراجع دولتی وجود نداشته باشد.

در پرونده های حمل اسپری فلفل یا شوکر، اگر فردی از این وسایل در شرایط کاملاً منطبق با دفاع مشروع استفاده کرده باشد، حتی اگر مجوز حمل را نداشته باشد، ممکن است از مجازات های مربوط به استفاده معاف شود. با این حال، جرم حمل غیرمجاز همچنان به قوت خود باقی است، هرچند ممکن است نیت دفاعی در تخفیف آن نقش داشته باشد. اثبات دفاع مشروع در دادگاه بسیار دشوار است و نیاز به شواهد و مدارک محکمه پسند دارد.

وجود یا عدم وجود شاکی خصوصی

در برخی جرایم، وجود شاکی خصوصی نقش مهمی در روند دادرسی و تعیین مجازات دارد. جرم حمل و نگهداری غیرمجاز اسپری فلفل و شوکر، یک جرم عمومی است؛ یعنی حتی بدون شاکی خصوصی نیز دادستان می تواند پرونده را پیگیری کند. با این حال، عدم وجود شاکی خصوصی یا رضایت شاکی، می تواند به عنوان یکی از عوامل تخفیف دهنده مجازات در نظر گرفته شود. برای مثال، اگر فردی اسپری فلفل حمل می کرده و دستگیر شده، اما از آن برای آسیب رساندن به کسی استفاده نکرده و شاکی خصوصی ندارد، احتمال تخفیف یا تبدیل مجازات به جزای نقدی بیشتر است.

شناخت دقیق قوانین و مشاوره با وکیل متخصص، کلید رهایی از مشکلات حقوقی ناشی از حمل ابزارهای دفاع شخصی بدون مجوز است.

مرجع صالح رسیدگی به جرم حمل اسپری فلفل و شوکر

صلاحیت دادگاه ها در رسیدگی به جرایم، یکی از مسائل بنیادین در حقوق کیفری است. در گذشته، در مورد اینکه کدام دادگاه صلاحیت رسیدگی به جرم حمل اسپری فلفل و شوکر را دارد، ابهاماتی وجود داشت که با رأی وحدت رویه دیوان عالی کشور برطرف شد.

ابهام تاریخی در صلاحیت دادگاه ها (دادگاه انقلاب یا دادگاه عمومی؟)

برای مدتی، در خصوص اینکه آیا جرایم مرتبط با حمل اقلام تحت کنترل مانند اسپری فلفل و شوکر، باید در دادگاه انقلاب رسیدگی شود یا در دادگاه های عمومی (کیفری)، اختلاف نظر وجود داشت. برخی قضات و حقوقدانان بر این باور بودند که از آنجایی که این اقلام نوعی سلاح محسوب می شوند و حمل غیرمجاز آن ها می تواند جنبه امنیتی داشته باشد، دادگاه انقلاب صالح به رسیدگی است. در مقابل، گروهی دیگر معتقد بودند که این جرایم فاقد ماهیت امنیتی خاص بوده و باید در صلاحیت دادگاه های عمومی قرار گیرند.

رفع ابهام با استناد به رأی وحدت رویه شماره 727 مورخ 1391/09/21 هیأت عمومی دیوان عالی کشور

این ابهام سرانجام با صدور رأی وحدت رویه شماره 727 مورخ 1391/09/21 توسط هیأت عمومی دیوان عالی کشور برطرف شد. دیوان عالی کشور، با تبیین دقیق مواد قانونی و فلسفه جرم انگاری، به این نتیجه رسید که خرید و فروش، حمل و نقل، مخفی کردن و نگهداری سلاح، مهمات، اقلام و مواد تحت کنترل به طور غیرمجاز، از شمول عنوان قاچاق خارج است و لذا رسیدگی به این جرایم در صلاحیت دادگاه عمومی خواهد بود.

این رأی تاریخی، با استناد به لغو ماده 45 قانون مجازات مرتکبین قاچاق مصوب 1312 (که حمل و نگهداری را نیز قاچاق می دانست) و تعریف جدید قاچاق در ماده یک قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات مصوب 1390 (که قاچاق را صرفاً وارد یا خارج کردن غیرمجاز از کشور تعریف می کند)، صادر شد. بر اساس این رأی، از آن تاریخ به بعد، دیگر نیازی به ارجاع این پرونده ها به دادگاه انقلاب نبود.

تأکید بر صلاحیت دادگاه کیفری 2 در حال حاضر

با توجه به رأی وحدت رویه فوق الذکر و تحولات بعدی در ساختار دادگاه های عمومی، در حال حاضر، رسیدگی به جرم حمل اسپری فلفل و شوکر در صلاحیت دادگاه کیفری 2 است. این دادگاه ها مسئول رسیدگی به جرایم تعزیری هستند که مجازات آن ها کمتر از ده سال حبس یا مجازات های مالی معین است. این تغییر در صلاحیت، فرایند رسیدگی را شفاف تر و دسترسی به عدالت را برای متهمان آسان تر ساخته است.

به عنوان یک مثال، فردی که با شوکر غیرمجاز دستگیر می شود، پرونده او ابتدا در دادسرا مورد تحقیق قرار گرفته و سپس برای صدور کیفرخواست و تعیین مجازات به دادگاه کیفری 2 ارسال خواهد شد.

ابهامات رایج و نکات حقوقی تکمیلی

در مواجهه با قوانین مربوط به اسپری فلفل و شوکر، پرسش ها و ابهامات متعددی در ذهن عموم مردم شکل می گیرد. در این بخش، به برخی از این پرسش های رایج و نکات حقوقی تکمیلی پرداخته می شود که می تواند به افزایش آگاهی افراد کمک کند.

آیا قانون بین «مردان» و «زنان» در مجازات تفاوتی قائل است؟

خیر، قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیرمجاز، در خصوص مجازات حمل، نگهداری، خرید یا فروش اسپری فلفل و شوکر، هیچ تفاوتی بین مردان و زنان قائل نشده است. مجازات های تعیین شده در ماده 12 این قانون، برای هر دو جنس یکسان اعمال می شود.

با این حال، ممکن است این پرسش که مجازات حمل اسپری فلفل برای مردان مطرح شود، به دلایل روانشناختی یا اجتماعی باشد. گاهی مردان به دلیل تصور توانایی جسمانی بیشتر یا حضور در موقعیت های شغلی پرخطر، بیشتر به سمت حمل این وسایل متمایل می شوند. همچنین، ممکن است در بازرسی ها یا درگیری ها، برخورد قضایی با مردان متفاوت به نظر برسد، اما از لحاظ قانونی، اصل بر تساوی در مجازات است و جنسیت فرد تأثیری در میزان جرم ندارد. اگر زنی اسپری فلفل غیرمجاز حمل کند، دقیقاً همان مجازاتی را متحمل می شود که یک مرد خواهد شد.

اگر اسپری فلفل یا شوکر منقضی شده باشد، باز هم حمل آن جرم است؟

بله، حتی اگر اسپری فلفل یا شوکر منقضی شده باشد، حمل آن همچنان جرم محسوب می شود. قانون گذار به تاریخ انقضا یا کارایی وسیله توجهی ندارد، بلکه صرفاً وجود و حمل غیرمجاز آن را جرم می داند. هدف قانون، کنترل بر تمامی اقلام تحت کنترل است و حتی یک وسیله منقضی شده نیز ممکن است به دلیل ماهیت خود، خطرآفرین باشد یا در موارد مجرمانه به عنوان ابزار تهدید به کار رود. بنابراین، تصور اینکه یک اسپری فلفل تاریخ مصرف گذشته بی ضرر است و حمل آن جرم نیست، کاملاً اشتباه است و می تواند فرد را با پیگرد قانونی مواجه کند.

عواقب حمل سایر ابزارهای دفاع شخصی (پنجه بوکس، چاقوی ضامن دار، باتوم) به صورت مختصر و مقایسه ای

علاوه بر اسپری فلفل و شوکر، حمل برخی دیگر از ابزارهای دفاع شخصی نیز بدون مجوز قانونی جرم است. ماده 617 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) به صراحت حمل قمه، شمشیر، چاقوی ضامن دار، ساتور، قداره و نیز هر نوع اسلحه سرد دیگر مانند پنجه بوکس را در صورتی که برای قدرت نمایی، ایجاد اخلال در نظم و امنیت، یا تهدید به کار رود، جرم انگاری کرده است. البته حتی بدون قصد قدرت نمایی نیز حمل این وسایل می تواند طبق آیین نامه ها و دستورالعمل های نیروی انتظامی با پیگرد قانونی همراه باشد.

• چاقوی ضامن دار: حمل آن بدون مجوز و دلیل موجه (مانند شغل یا حرفه خاص) می تواند جرم تلقی شود.
• پنجه بوکس: به طور کلی حمل و نگهداری آن غیرمجاز است و معمولاً با مجازات همراه است.
• باتوم: مشابه شوکر و اسپری فلفل، حمل آن نیازمند مجوز از نیروی انتظامی است.

مجازات این وسایل بسته به نوع وسیله و نیت فرد متفاوت است، اما همگی در راستای کنترل بر ابزارهایی هستند که می توانند باعث اخلال در امنیت عمومی شوند.

مسئولیت کیفری و مدنی (دیه) در صورت استفاده و ایجاد آسیب

اگر فردی از اسپری فلفل یا شوکر (چه با مجوز و چه بدون مجوز) استفاده کند و این استفاده منجر به آسیب جسمانی به دیگری شود، علاوه بر مسئولیت کیفری حمل غیرمجاز (در صورت نداشتن مجوز)، مسئولیت کیفری و مدنی دیگری نیز متوجه او خواهد شد:

• مسئولیت کیفری: بسته به نوع و شدت آسیب وارده، فرد ممکن است به جرم ایراد ضرب و جرح عمدی یا غیرعمدی محکوم شود. مجازات این جرایم می تواند شامل حبس یا شلاق باشد.
• مسئولیت مدنی (دیه): در صورت آسیب دیدگی، فرد مجرم ملزم به پرداخت دیه خواهد بود. میزان دیه توسط پزشکی قانونی و بر اساس شدت و نوع آسیب تعیین می شود. برای مثال، اگر استفاده از اسپری فلفل منجر به کوری موقت یا آسیب دائمی چشم شود، دیه آن توسط پزشکی قانونی برآورد و حکم به پرداخت آن صادر خواهد شد.

حتی در صورت دفاع مشروع، اگر میزان دفاع از حد لازم تجاوز کند و منجر به آسیب بیش از حد شود، فرد ممکن است همچنان مسئول پرداخت دیه باشد، هرچند از مجازات کیفری معاف گردد.

نقش حیاتی وکیل متخصص در پرونده های حمل اسپری فلفل و شوکر

پرونده های مربوط به حمل اسپری فلفل و شوکر، به دلیل پیچیدگی های قانونی و ابهامات موجود، نیازمند دانش و تجربه حقوقی بالایی است. در چنین شرایطی، حضور یک وکیل متخصص و با تجربه می تواند نقش حیاتی در حفظ حقوق متهم یا شاکی ایفا کند.

راهنمایی در مرحله پیشگیری (اخذ مجوز و رعایت نکات قانونی)

نقش وکیل تنها به دفاع در دادگاه محدود نمی شود. یک وکیل متخصص می تواند در مرحله پیش از وقوع جرم نیز خدمات ارزشمندی ارائه دهد. برای افرادی که به دلیل شرایط شغلی یا احساس ناامنی به دنبال حمل اسپری فلفل یا شوکر هستند، وکیل می تواند:

• به طور کامل شرایط و مدارک لازم برای اخذ مجوز را توضیح دهد.
• در جمع آوری و تنظیم صحیح مدارک کمک کند.
• فرایند درخواست مجوز را پیگیری نماید تا از بروز اشتباهات اداری جلوگیری شود.
• نکات قانونی مربوط به محدودیت ها و تعهدات پس از اخذ مجوز را روشن سازد تا فرد دچار تخلف نشود.

این راهنمایی های پیشگیرانه می تواند از بروز مشکلات حقوقی در آینده جلوگیری کند و فرد را در مسیر قانونی قرار دهد.

دفاع تخصصی در مراحل تحقیق و دادسرا

در صورتی که فردی به جرم حمل غیرمجاز اسپری فلفل یا شوکر دستگیر شود، وکیل نقش بسیار مهمی در مراحل اولیه تحقیقات و در دادسرا ایفا می کند:

• مشاوره حقوقی به متهم: وکیل می تواند حقوق متهم را به او گوشزد کند و از او در برابر اقدامات غیرقانونی یا فشارهای احتمالی محافظت نماید.
• تنظیم لایحه دفاعیه: وکیل با تحلیل دقیق شواهد و مواد قانونی، می تواند لایحه دفاعیه قوی و مستدلی را تنظیم کند که در آن به نیت متهم (مثلاً دفاع شخصی)، عدم سابقه کیفری یا سایر عوامل تخفیف دهنده مجازات اشاره شود.
• حضور در جلسات بازپرسی: وکیل می تواند در جلسات بازپرسی حضور داشته باشد و از حقوق متهم در برابر بازپرس دفاع کند.
• پیگیری قرارها: وکیل می تواند در خصوص نوع قرار تأمین کیفری (مانند قرار کفالت یا وثیقه) توصیه های لازم را ارائه داده و پیگیری های مربوطه را انجام دهد.

کاهش مجازات، تبدیل به جزای نقدی یا تعلیق آن در دادگاه

یکی از مهم ترین وظایف وکیل در مرحله دادگاه، تلاش برای کاهش مجازات، تبدیل حبس به جزای نقدی یا تعلیق مجازات است. با توجه به عوامل مؤثر در تعیین مجازات (مانند نیت، سابقه کیفری و عدم وجود شاکی خصوصی)، وکیل می تواند با استناد به مواد قانونی مربوط به تخفیف مجازات، مانند ماده 38 قانون مجازات اسلامی، از دادگاه درخواست رأفت کند.

مثلاً، اگر یک فرد بدون سابقه کیفری و با نیت دفاع شخصی اسپری فلفل حمل کرده و هیچ آسیبی به کسی نرسانده است، وکیل می تواند با اثبات این موارد، درخواست تبدیل مجازات حبس به جزای نقدی یا حتی تعلیق اجرای حکم را مطرح کند. این امر به خصوص برای افرادی که نگران داشتن سابقه کیفری هستند، بسیار حائز اهمیت است.

پیگیری جنبه های حقوقی پرونده (مانند دیه و جبران خسارت)

در صورتی که استفاده از اسپری فلفل یا شوکر منجر به آسیب جسمانی شده و شاکی خصوصی مطرح باشد، وکیل می تواند جنبه های حقوقی پرونده، مانند پیگیری دیه و جبران خسارت، را نیز مدیریت کند. وکیل هم می تواند در دفاع از متهمی که متهم به پرداخت دیه است، نقش ایفا کند و هم می تواند به شاکی کمک کند تا مراحل مطالبه دیه را به درستی طی کند و حقوق خود را احقاق نماید.

مثال: آقای حسین به دلیل حمل شوکر غیرمجاز دستگیر شده بود. او با کمک وکیل متخصص خود، موفق شد تا نیت دفاع شخصی خود را اثبات کند و نشان دهد که هیچ سابقه کیفری ندارد. وکیل او با استناد به این موارد، از دادگاه درخواست تخفیف مجازات را کرد. در نهایت، با توجه به دفاعیات وکیل، قاضی به جای حبس، حکم به پرداخت جزای نقدی برای آقای حسین صادر کرد که نتیجه ای به مراتب مطلوب تر از مجازات اصلی بود.

نتیجه گیری

حمل اسپری فلفل و شوکر در ایران، بدون مجوز قانونی، جرم محسوب می شود و می تواند تبعات حقوقی و کیفری سنگینی برای افراد به همراه داشته باشد. قانون گذار، چه در ماده ۱۱ برای ساخت و قاچاق و چه در ماده ۱۲ برای حمل، نگهداری، خرید و فروش این اقلام، مجازات هایی از جمله حبس و جزای نقدی را در نظر گرفته است. تفاوت مجازات اسپری فلفل (شش ماه تا دو سال حبس) و شوکر (نود و یک روز تا شش ماه حبس) نشان دهنده توجه قانون به ماهیت و تأثیرات هر یک از این وسایل است.

برای حمل قانونی این ابزارها، افراد واجد شرایط (به خصوص اصناف در معرض خطر) باید از طریق نیروی انتظامی (پلیس پیشگیری) اقدام به اخذ مجوز کنند. نیت دفاع شخصی، سابقه کیفری و وجود شاکی خصوصی از جمله عواملی هستند که می توانند در تعیین مجازات تأثیرگذار باشند. همچنین، در حال حاضر، مرجع صالح رسیدگی به این جرایم، طبق رأی وحدت رویه دیوان عالی کشور، دادگاه کیفری ۲ است.

آگاهی از این قوانین برای هر شهروند ضروری است تا ناآگاهانه مرتکب جرمی نشود که می تواند آینده او را تحت تأثیر قرار دهد. تأکید می شود که رعایت قانون، پیش از هرگونه اقدام خودسرانه، بهترین راه برای حفظ امنیت فردی و اجتماعی است. در صورت بروز هرگونه ابهام یا درگیری با پرونده های مرتبط، مشاوره با یک وکیل متخصص در امور کیفری می تواند راهگشا باشد.

در نهایت، افراد باید به جای تکیه بر ابزارهای غیرمجاز برای دفاع شخصی، ابتدا با روش های قانونی و سپس با ارتقای آگاهی حقوقی خود، امنیت و آرامش بیشتری را برای خود و جامعه فراهم آورند.

سوالات متداول

آیا حمل اسپری فلفل برای دفاع شخصی مجاز است؟

خیر، حمل اسپری فلفل حتی با نیت دفاع شخصی، بدون اخذ مجوز قانونی از نیروی انتظامی، جرم محسوب می شود و مجازات حبس از 6 ماه تا 2 سال را در پی دارد. تنها در صورت داشتن مجوز از پلیس پیشگیری، حمل آن مجاز است.

مجازات حمل شوکر در ایران چقدر است؟

مجازات حمل، نگهداری، خرید یا فروش غیرمجاز شوکر طبق ماده 12 قانون قاچاق اسلحه و مهمات، حبس از 91 روز تا 6 ماه است. همچنین ممکن است با جزای نقدی و ضبط وسیله همراه باشد.

چگونه می توانم مجوز حمل اسپری فلفل یا شوکر را دریافت کنم؟

برای دریافت مجوز، باید به پلیس پیشگیری نیروی انتظامی مراجعه کرده و شرایط عمومی (مانند سن بالای 18 سال، سلامت روحی و روانی و عدم سوء پیشینه) و شرایط شغلی خاص (مانند جواهر فروشی، صرافی، وکالت، پزشکی یا داروسازی) را دارا باشید. سپس مدارک لازم را ارائه و مراحل اداری و استعلامات را طی کنید.

آیا مجازات حمل اسپری فلفل برای مردان و زنان متفاوت است؟

خیر، قانون در خصوص مجازات حمل اسپری فلفل یا شوکر، هیچ تفاوتی بین مردان و زنان قائل نشده است. مجازات های تعیین شده در قانون برای هر دو جنسیت یکسان اعمال می شود.

اگر از اسپری فلفل برای دفاع مشروع استفاده کنم، باز هم مجازات می شوم؟

استفاده از اسپری فلفل در شرایط دفاع مشروع ممکن است شما را از مجازات مربوط به استفاده معاف کند، به شرطی که شرایط دفاع مشروع (مانامندی، ضرورت و تناسب) به طور کامل اثبات شود. با این حال، جرم حمل غیرمجاز به قوت خود باقی است و همچنان ممکن است مورد پیگرد قرار گیرد، هرچند نیت دفاعی می تواند در تخفیف مجازات حمل مؤثر باشد.

کدام دادگاه به جرم حمل اسپری فلفل رسیدگی می کند؟

طبق رأی وحدت رویه شماره 727 هیأت عمومی دیوان عالی کشور، رسیدگی به جرم حمل اسپری فلفل و شوکر در صلاحیت دادگاه های عمومی کیفری، به ویژه دادگاه کیفری 2، قرار دارد و از صلاحیت دادگاه انقلاب خارج است.