کاربری مسجد و مناره ییولی

مسجد و مناره ییولی آنتالیا، بیش از یک بنای تاریخی، نمادی زنده از قرون متمادی تمدن و تغییر کاربری است. این شاهکار سلجوقی، از مسجد جامع تا مرکز فرهنگی، داستان نقش محوری خود در زندگی مردم آنتالیا را روایت می کند. این بنا با مناره شیارداری که نامش را از آن گرفته، نقطه عطفی در تاریخ و معماری آناتولی محسوب می شود.

مسجد و مناره ییولی (Yivli Minare)، یکی از برجسته ترین و نمادین ترین بناهای تاریخی آنتالیا، نه تنها به دلیل قدمت و زیبایی معماری اش مورد توجه قرار گرفته، بلکه به خاطر کاربری های متنوع و متحولش در طول تاریخ، داستان هایی شنیدنی از زندگی مردم این شهر را در خود پنهان کرده است. این بنا که گاه با نام های مسجد علاءالدین، مسجد جامع، یا مناره شیاردار نیز شناخته می شود، میراثی گرانبها از دوران سلجوقی به شمار می رود. برای درک عمیق تر از این شاهکار معماری، باید به گذشته سفر کرد و دید که چگونه این مسجد و مجموعه اطرافش، قرن هاست که نبض حیات فرهنگی، مذهبی و اجتماعی آنتالیا را در دست داشته است.

شناسنامه مسجد و مناره ییولی

مسجد و مناره ییولی در قلب شهر تاریخی آنتالیا، در محله کالیچی (Kaleiçi) و در نزدیکی میدان پر جنب و جوش کاله کاپیسی (Kale Kapısı) قرار دارد. این موقعیت استراتژیک، از گذشته های دور تاکنون، اهمیت آن را به عنوان یک مرکز شهری تأیید می کند. مناره شیاردار، با صلابت و زیبایی خاص خود، از هر نقطه شهر قدیمی قابل مشاهده است و به نوعی به قطب نمای بازدیدکنندگان تبدیل شده است.

معنای ییولی و نام گذاری

نام ییولی در زبان ترکی به معنای شیاردار یا کنگره دار است. این نام گذاری بی شک به دلیل طراحی منحصربه فرد مناره است که با آجرهای قرمز و شیارهای عمودی برجسته تزئین شده است. این شیارها، مناره را شبیه به یک ستون استوانه ای با ۱۲ برجستگی طولی می کند و جلوه ای خاص و متمایز به آن می بخشند. این مناره نه تنها یک سازه کاربردی برای اذان گویی بود، بلکه نمادی از قدرت و شکوه حاکمیت سلجوقی به شمار می رفت.

مسجد اصلی نیز به نام سازنده اش، سلطان علاءالدین کیقباد اول، به نام مسجد علاءالدین شناخته می شود. همچنین، از آنجایی که در دوران ساخت، این مسجد بزرگترین و اصلی ترین مرکز عبادی شهر بود، به آن مسجد جامع یا اولای جامی (Ulu Cami) نیز می گفتند، نامی که به اهمیت مذهبی و اجتماعی آن در آن زمان اشاره دارد.

موقعیت جغرافیایی و راه های دسترسی

مسجد و مناره ییولی به دلیل قرار گرفتن در بخش قدیمی و تاریخی آنتالیا، کالیچی، دسترسی آسانی برای گردشگران فراهم می کند. این منطقه پر از کوچه های سنگفرش و خانه های قدیمی است که خود به تنهایی یک جاذبه به شمار می رود. برای رسیدن به این بنای باشکوه، می توان از وسایل حمل و نقل عمومی مختلفی استفاده کرد:

• تراموا: خط تراموای نوستالژیک آنتالیا (T1A) از کنار این مجموعه می گذرد و ایستگاه های نزدیک آن، دسترسی راحتی را فراهم می کنند. پیاده شدن در ایستگاه ایسمت پاشا (Ismet Paşa) یا کاله کاپیسی (Kale Kapısı) شما را در چند قدمی این جاذبه قرار می دهد.
• اتوبوس: خطوط اتوبوسرانی شهری متعددی از جمله KC06، KC34، MC58، MK80، TC16، و TC93 نیز در نزدیکی این منطقه توقف دارند. پیاده روی کوتاهی از ایستگاه اتوبوس شما را به قلب کالیچی و مسجد ییولی مناره می رساند.
• پیاده روی: برای کسانی که در هتل های مرکز شهر یا کالیچی اقامت دارند، پیاده روی بهترین راه برای کشف زیبایی های اطراف و رسیدن به این مسجد است. این پیاده روی فرصتی استثنایی برای غرق شدن در فضای تاریخی و فرهنگی آنتالیا فراهم می کند.

تاریخچه و سیر تحول کاربری ها

مسجد و مناره ییولی تنها یک بنای ایستاده در زمان نیست؛ بلکه مجموعه ای است که سیر تحولات تاریخی آنتالیا را در خود جای داده و کاربری های آن نیز همگام با تغییرات جامعه، دگرگون شده اند.

ریشه های باستانی (دوران پیشا-سلجوقی)

قبل از اینکه سلجوقیان این منطقه را فتح کنند و مسجد کنونی را بنا نهند، آنتالیا دارای تمدن های رومی و بیزانسی بود. شواهد باستان شناسی نشان می دهد که بنای اولیه مسجد ییولی مناره بر روی ویرانه های یک کلیسای بزرگ بیزانسی بنا شده است. این یعنی قبل از اینکه صدای اذان از مناره بلند شود، ناقوس کلیسا در همین نقطه به صدا درمی آمد. این لایه های تاریخی، عمق و اهمیت این مکان را دوچندان می کند و به بازدیدکننده این امکان را می دهد که حس کند بر روی رد پای تمدن های گوناگون قدم می گذارد.

مسجد و مناره ییولی، پلی میان تمدن هاست؛ بنایی که بر ویرانه های کلیسای بیزانسی برخاست و تاریخ سلجوقی و عثمانی را در آغوش کشید.

دوران سلجوقی (بنیان گذاری و کاربری اولیه)

در اوایل قرن سیزدهم میلادی، و پس از فتح آنتالیا توسط سلجوقیان روم، سلطان علاءالدین کیقباد اول (حکومت: ۱۲۲۰-۱۲۳۷ میلادی) دستور ساخت مسجدی جامع را در این مکان داد. این مسجد که به اولای جامی یا مسجد جامع شهر معروف شد، به سرعت به مرکز عبادی اصلی آنتالیا تبدیل گردید.

کاربری اصلی به عنوان مسجد جامع (Ulu Cami):

• عبادت و نیایش: اصلی ترین کاربری مسجد، مکانی برای اقامه نمازهای پنج گانه و به ویژه نماز جمعه بود. مردم شهر از هر سو به این مسجد می آمدند تا در کنار یکدیگر به عبادت بپردازند و صدای اذان از مناره بلند آن، همه را به سوی خود فرامی خواند.
• مرکز اجتماعی: مساجد جامع در دوران سلجوقی، تنها محلی برای عبادت نبودند. آن ها قلب تپنده حیات اجتماعی شهر محسوب می شدند. در مسجد ییولی نیز، مردم برای تبادل اخبار، حل و فصل اختلافات، و برقراری ارتباطات اجتماعی گرد هم می آمدند.
• مرکز آموزشی: بسیاری از مساجد جامع دارای فضاهایی برای آموزش علوم دینی و دنیوی بودند. اینجا نیز احتمالاً محلی برای تدریس قرآن، حدیث، و سایر دانش ها بوده است که دانش آموزان و طلاب را جذب می کرده است.
• محل گردهمایی: مناسبت های خاص، اعیاد، و مراسم مذهبی و اجتماعی مهم در این مسجد برگزار می شد و این کاربری، جایگاه آن را به عنوان یک نماد وحدت و اجتماع تقویت می کرد.

تصور کنید که در قرن سیزدهم، چه حس و حالی بر مردم آنتالیا حکمفرما بود، وقتی از کوچه پس کوچه های کالیچی می گذشتند و به سوی این مسجد باشکوه رهسپار می شدند تا نماز خود را اقامه کنند یا از مناره ای که به تازگی برپا شده بود، صدای دلنشین اذان را بشنوند. این بنا، نقطه کانونی زندگی شهری و مذهبی آن ها بود.

تغییرات و بازسازی ها در دوران های بعدی

متاسفانه، بنای اولیه مسجد در قرن چهاردهم (احتمالاً در اثر زلزله یا بلایای طبیعی) تخریب شد. اما اهمیت این مکان به حدی بود که به سرعت بازسازی گردید. به جای مسجد اولیه، در سال ۱۳۷۳ میلادی، نمازخانه ای با شش گنبد توسط مهمت بی، نوه یونس بیگ از طایفه هامیت اوغلو، ساخته شد. کتیبه ای بر سردر مسجد وجود دارد که این مرمت و بازسازی را مستند کرده و به ما امکان می دهد از روند تحولات آن آگاه شویم. این بازسازی نشان می دهد که حتی پس از تخریب، روح و کاربری مذهبی و اجتماعی این مکان، همچنان زنده و محوری باقی ماند.

کاربری در دوران معاصر

با گذر زمان و تغییرات اجتماعی، کاربری مسجد و مناره ییولی نیز دستخوش تحول شد. در سال ۱۹۷۴ میلادی، این بنای تاریخی به عنوان یک مکان فرهنگی و آموزشی تغییر کاربری داد و به موزه ای برای نمایش آثار باستانی و هنری منطقه تبدیل شد. این تغییر کاربری به معنای پایان نقش مذهبی آن نبود، اما تأکید بیشتری بر جنبه های تاریخی، معماری و فرهنگی آن نهاده شد.

نقش کنونی آن به عنوان یک جاذبه توریستی و فرهنگی مهم:

• موزه مردم نگاری: امروزه بخش هایی از مجموعه ییولی مناره به موزه ای تبدیل شده اند که آثار و اشیای مربوط به فرهنگ و زندگی مردم آنتالیا در طول تاریخ را به نمایش می گذارند. این موزه به بازدیدکنندگان کمک می کند تا با سبک زندگی، آداب و رسوم، و هنرهای محلی آشنا شوند.
• مرکز آموزش و پژوهش: کاربری آموزشی آن نیز ادامه یافته و میزبان رویدادهای فرهنگی، کارگاه های هنری، و سخنرانی هایی در زمینه تاریخ و هنر اسلامی است.
• جاذبه گردشگری: مسجد و مناره ییولی، به یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری آنتالیا تبدیل شده است. هزاران گردشگر از سراسر جهان هر ساله از این بنا بازدید می کنند تا از نزدیک با عظمت معماری سلجوقی و تاریخ غنی منطقه آشنا شوند. مناره، با شکوه خیره کننده اش، نمادی فراموش نشدنی از سفر به آنتالیا را در ذهن بازدیدکنندگان حک می کند.
• مکان عکاسی: زیبایی بصری مناره و معماری منحصربه فرد آن، این مکان را به یکی از محبوب ترین نقاط برای عکاسان و گردشگرانی تبدیل کرده که به دنبال ثبت خاطراتی زیبا از سفر خود هستند.

گرچه کاربری اصلی این بنا تغییر کرده، اما مسجد و مناره ییولی همچنان به عنوان یک نماد تاریخی و فرهنگی، نقش حیاتی در هویت آنتالیا ایفا می کند و داستان های گذشتگان را برای آیندگان روایت می کند.

شاهکار معماری سلجوقی: جزئیات بنا

مسجد و مناره ییولی تجسمی بی بدیل از هنر معماری سلجوقی در آناتولی است. هر بخش از این بنا، از مناره بلندش گرفته تا نمازخانه شش گنبدی آن، گواهی بر مهارت و زیبایی شناسی معماران قرون وسطی است.

معماری مناره ییولی

مناره ییولی، با قامتی برافراشته به ارتفاع ۳۸ متر، بلافاصله چشم ها را به خود خیره می کند. این سازه باشکوه بر روی یک پایه سنگی مربعی شکل استوار شده که استحکام و پایداری آن را تضمین می کند. بدنه اصلی مناره به صورت هشت ضلعی شیاردار (فلوت دار) طراحی شده است که با آجرهای قرمز رنگ ساخته شده اند و به آن حالتی کنگره دار می بخشند. این شیارها نه تنها زیبایی بصری خیره کننده ای ایجاد می کنند، بلکه به پایداری سازه نیز کمک می کنند.

تزئینات مناره با کاشی های سرامیکی فیروزه ای و آبی تیره، که با ظرافت در میان آجرهای قرمز جای گرفته اند، جلوه ای روحانی و چشم نواز به آن می دهند. این کاشی ها، همراه با الگوهای هندسی پیچیده، اوج هنر کاشی کاری سلجوقی را به نمایش می گذارند. درون مناره، ۹۰ پله پیچ در پیچ به سمت بالا امتداد می یابند و راه را برای مؤذن برای رسیدن به بالکن اذان گویی باز می کنند.

در مقایسه با دیگر مناره های سلجوقی که اغلب استوانه ای یا چهارگوش هستند، مناره ییولی با طراحی هشت ضلعی شیاردار خود، کاملاً متمایز است. این ویژگی آن را به یکی از مناره های منحصربه فرد و شناخته شده در معماری اسلامی تبدیل کرده و نمادی از خلاقیت هنری آن دوران است.

معماری مسجد (نمازخانه شش گنبدی)

نمازخانه اصلی مسجد، که در قرن چهاردهم پس از تخریب بنای اولیه ساخته شد، دارای ساختار شش گنبدی است. این گنبدها، که بر روی ستون های محکم بنا شده اند، فضای داخلی را با نور ملایم و دلنشینی روشن می کنند.

دیوارهای بیرونی مسجد از سنگ های تراشیده شده ساخته شده اند که سادگی و استحکام بنا را به نمایش می گذارند. در فضای داخلی، ۱۲ ستون با سرستون های باستانی، که احتمالاً از بناهای رومی و بیزانسی قدیمی تر به اینجا آورده شده اند، سقف را نگه می دارند. این ستون ها، هر کدام داستانی از گذشته را روایت می کنند و حس پیوستگی تاریخی را در فضا ایجاد می کنند.

تزئینات داخلی مسجد نسبتاً ساده اما باوقار است. این سادگی، تأکید بر جنبه معنوی و عبادی فضا را بیشتر می کند و به نمازگزاران امکان می دهد تا بدون حواس پرتی به نیایش بپردازند. نقوش خوشنویسی و کتیبه های موجود در بنا نیز با ظرافت و زیبایی خاصی طراحی شده اند و پیام های مذهبی و تاریخی را منتقل می کنند. این جزئیات، در کنار هم، فضایی از آرامش و عظمت را به بازدیدکننده ارائه می دهند.

تأثیر معماری روم و بیزانس

همانطور که پیش تر اشاره شد، مسجد و مناره ییولی بر روی ویرانه های یک کلیسای بیزانسی بنا نهاده شده است. این ریشه های عمیق در معماری دوره های قبلی، تأثیراتی را بر ساختار کلی و جزئیات بنای سلجوقی گذاشته است. استفاده از ستون های باستانی با سرستون های رومی/بیزانسی در فضای داخلی مسجد نمونه بارز این تأثیر است. این موضوع نشان می دهد که معماران سلجوقی، به جای تخریب کامل، از عناصر موجود بهره برده و آن ها را با سبک خود تلفیق کرده اند. این همزیستی معماری ها، به مسجد ییولی مناره بعدی از غنای تاریخی و فرهنگی می بخشد که در کمتر بنایی می توان یافت.

مجموعه بناهای اطراف (Külliye) و کاربری های آن ها

مسجد و مناره ییولی تنها یک بنای منفرد نیست؛ بلکه بخشی از یک کوللیه (Külliye) یا مجموعه معماری اسلامی است. کوللیه به مجموعه ای از بناها اطلاق می شود که حول یک مسجد مرکزی ساخته شده و کاربری های مختلفی از جمله آموزشی، درمانی، اقامتی و اجتماعی را شامل می شوند. این مجموعه ها در دوران سلجوقی و عثمانی نقش حیاتی در زندگی شهری ایفا می کردند و مراکز جامع فرهنگی و اجتماعی به شمار می رفتند.

مجموعه ییولی مناره در آنتالیا نیز شامل هفت بنای اصلی است که هر کدام کاربری های خاص خود را در طول تاریخ داشته اند و در مجموع، این مکان را به قلب تپنده شهر تبدیل کرده بودند:

1. مسجد علاءالدین (مسجد جامع): همانطور که پیش تر توضیح داده شد، این مسجد کاربری عبادی اصلی شهر را بر عهده داشت. اینجا محلی بود که مسلمانان برای نمازهای یومیه، نماز جمعه و مراسم مذهبی بزرگ گرد هم می آمدند. این مسجد به عنوان بزرگترین مکان عبادت در شهر، نماد حضور اسلام و مرکز اجتماع مذهبی بود.
2. مناره ییولی: کاربری اصلی مناره، اذان گویی بود. موذن از بالای این مناره بلند، مردم را به سوی نماز فرا می خواند. همچنین، با توجه به ارتفاع و موقعیت استراتژیکش، ممکن است در گذشته به عنوان یک نقطه دیدبانی نیز مورد استفاده قرار می گرفته تا شهر و بندرگاه را از نظر امنیت زیر نظر بگیرند.
3. مدرسه غیاث الدین کیخسرو: این مدرسه به عنوان یک مرکز آموزشی و دینی عمل می کرد. دانش آموزان و طلاب در اینجا به یادگیری علوم مختلف از جمله فقه، حدیث، تفسیر قرآن، ادبیات و حتی ریاضیات و نجوم می پرداختند. این مدرسه با چهار ایوان سرپوشیده و ساختار مستطیل شکل خود، محیطی ایده آل برای تحصیل و بحث و گفتگو فراهم می کرد و نقش مهمی در گسترش علم و دانش در منطقه داشت.
4. منزل درویش سلجوقی: این بنای گنبدی شکل با اتاق ها و سالن های متعدد، محل اقامت دراویش، مسافران، و دانشجویان بود. دراویش اغلب نقش مهمی در زندگی معنوی جامعه داشتند و این مکان به عنوان یک خانقاه یا تکیه، فضایی برای تمرکز، مدیتیشن و ترویج آموزه های عرفانی فراهم می آورد. اینجا همچنین محلی برای پذیرایی از نیازمندان و پناه دادن به غریبان بود.
5. حمام سلجوقی: حمام عمومی، که در کنار منزل درویش سلجوقی واقع شده بود، کاربری بهداشتی و اجتماعی داشت. مردم می توانستند برای شستشو و نظافت به اینجا مراجعه کنند. حمام ها در فرهنگ اسلامی نقش مهمی در تعاملات اجتماعی نیز ایفا می کردند و محلی برای گفتگو و گذراندن اوقات فراغت بودند.
6. مدرسه آتابی (سال ۱۲۳۹): این مدرسه نیز کاربری آموزشی داشت و در کنار مدرسه غیاث الدین کیخسرو، بر اهمیت آموزش و پرورش در آن دوران تأکید می کرد. وجود دو مدرسه در یک مجموعه، نشان از تقاضای بالای علم آموزی و فعالیت های فکری در آنتالیا داشت.
7. مقبره نگار خاتون و مهمت بی: این بخش شامل دو بنای آرامگاهی است: یکی هشت ضلعی متعلق به مهمت بی و دیگری شش ضلعی مربوط به نگار خاتون. این مقبره ها، کاربری آرامگاه برای افراد مهم و برجسته آن زمان را داشتند و نشان دهنده احترام جامعه به این شخصیت ها بودند. وجود این آرامگاه ها در کنار مسجد، بر قداست و اهمیت این مجموعه می افزود.

این مجموعه از بناها، به وضوح نشان می دهد که در گذشته، ییولی مناره تنها یک مسجد نبود؛ بلکه یک مرکز جامع و پویا بود که تمام جنبه های زندگی مردم، از عبادت و آموزش گرفته تا بهداشت و اقامت، را پوشش می داد. اینجا به معنای واقعی کلمه، کانون حیات اجتماعی و فرهنگی آنتالیا به شمار می رفت.

مسجد و مناره ییولی امروز: نماد گردشگری و میراث فرهنگی

امروزه، مسجد و مناره ییولی آنتالیا، فارغ از کاربری های تاریخی و مذهبی خود، به یکی از مهمترین نمادهای این شهر و جاذبه های فرهنگی برجسته ترکیه تبدیل شده است. جذابیت آن نه تنها در تاریخ و معماری باشکوهش نهفته است، بلکه در نقشی که در هویت معاصر آنتالیا ایفا می کند نیز مشهود است.

جایگاه در گردشگری آنتالیا

ییولی مناره به عنوان یکی از اولین بناهای اسلامی آنتالیا، همواره در کانون توجه گردشگران بوده است. دلیل اصلی این محبوبیت، معماری خیره کننده، موقعیت ممتاز آن در قلب شهر قدیمی کالیچی و داستان های تاریخی غنی است که در پس دیوارهایش نهفته است. بازدیدکنندگان می توانند در کوچه های سنگ فرش کالیچی قدم بزنند، به تماشای مغازه های صنایع دستی بنشینند و سپس خود را در کنار این مناره باستانی بیابند که همچنان با صلابت ایستاده است. این بنا به عنوان نمادی از تاریخ پربار شهر، یکی از نخستین مقاصدی است که هر گردشگری در آنتالیا به دنبال تجربه آن است.

ثبت در فهرست آزمایشی میراث جهانی یونسکو (۲۰۱۶)

اهمیت تاریخی و فرهنگی مسجد و مناره ییولی آنتالیا، در سطح بین المللی نیز به رسمیت شناخته شده است. در سال ۲۰۱۶، این مجموعه در فهرست آزمایشی میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. این اقدام، نه تنها گواهی بر ارزش جهانی و بی نظیر این بناست، بلکه اهمیت حفظ و نگهداری آن را برای نسل های آینده نیز دوچندان می کند. ثبت در این فهرست، توجه جهانی را به این شاهکار معماری جلب کرده و جایگاه آن را به عنوان یک میراث بشری تثبیت می کند.

تجربه بازدید

بازدید از مسجد و مناره ییولی یک تجربه چندوجهی است که شامل درک تاریخ، تحسین معماری و غرق شدن در فضای فرهنگی آنتالیا می شود. برای به دست آوردن بهترین تجربه، نکاتی وجود دارد که می توان به آن ها توجه کرد:

• بهترین زمان بازدید: فصل های بهار (فروردین تا خرداد) و پاییز (مهر تا آذر) بهترین زمان ها برای بازدید هستند. در این فصول، آب و هوا معتدل و دلپذیر است و از شلوغی بیش از حد تابستان کاسته می شود. اوایل صبح یا اواخر بعدازظهر، زمانی که نور خورشید ملایم تر است و جمعیت کمتری حضور دارند، بهترین ساعات برای عکاسی و لذت بردن از آرامش محیط هستند.
• نکات عکاسی: مناره شیاردار با آجرهای قرمز و کاشی های آبی، منظره ای فوق العاده برای عکاسی فراهم می کند. سعی کنید از زوایای مختلف، از جمله از داخل کوچه های کالیچی یا از کنار میدان کاله کاپیسی، عکس بگیرید. نور طلایی غروب خورشید می تواند جلوه ای بی نظیر به مناره ببخشد.
• اهمیت حفظ سکوت و احترام: با وجود تغییر کاربری به مرکز فرهنگی و آموزشی در سال ۱۹۷۴، این مجموعه همچنان از قداست و احترام ویژه ای برخوردار است. در بازدید خود، به سکوت و آرامش محیط احترام بگذارید و اگر بخش هایی از آن برای عبادت فعال بودند، آداب مربوطه را رعایت کنید. پوشیدن لباس مناسب که شانه های شما را بپوشاند و زانوهایتان را بپوشاند، نشانه احترام به مکان های مذهبی است.

تأثیر بر هویت شهری آنتالیا

مناره ییولی به دلیل شکل خاص و ارتفاع بلندش، از گذشته های دور به یکی از شناخته شده ترین نمادهای شهر آنتالیا تبدیل شده است. این مناره نه تنها در کارت پستال ها و تصاویر تبلیغاتی شهر به چشم می خورد، بلکه در ذهن مردم محلی و گردشگران، با هویت آنتالیا گره خورده است. حضور آن در افق شهر، یادآور تاریخ غنی و ریشه های عمیق فرهنگی آنتالیاست. این بنا، داستانی از مقاومت، بازسازی و تکامل را روایت می کند و به شهر حس اعتبار و قدمت می بخشد. مناره ییولی بیش از یک سازه، به یک عضو جدایی ناپذیر از روح آنتالیا تبدیل شده است.

بازدید از مسجد و مناره ییولی، فرصتی است تا فراتر از مشاهده یک بنای قدیمی، به لایه های عمیق تر تاریخ و فرهنگ آنتالیا پی ببرید. اینجا جایی است که گذشته و حال در هم تنیده می شوند و هر سنگ، داستانی برای گفتن دارد.