کیپ شدن گوش در هواپیما

تجربه پرواز برای بسیاری از مسافران، لحظات هیجان انگیز و پر از آرامش را به همراه دارد، اما گاهی اوقات، یک پدیده شایع می تواند این آرامش را بر هم زند: کیپ شدن گوش در هواپیما. این حس ناخوشایند که با تغییر فشار هوا در حین صعود و فرود هواپیما اتفاق می افتد، برای بسیاری از افراد آشناست و می تواند از یک ناراحتی خفیف تا درد شدید متغیر باشد. درک این پدیده و آگاهی از روش های موثر برای پیشگیری و مدیریت آن، می تواند به سفری دلپذیرتر و بدون نگرانی منجر شود. این مقاله به بررسی جامع علل، علائم، راهکارهای پیشگیرانه و درمانی این مشکل می پردازد تا مسافران بتوانند با اطمینان خاطر بیشتری گام در سفر هوایی بگذارند.

کیپ شدن گوش در هواپیما چیست؟ (درک پدیده باروتروما)

کیپ شدن گوش در هواپیما، که در اصطلاح پزشکی به آن باروترومای گوش (Ear Barotrauma) یا باروتیت مدیا گفته می شود، زمانی رخ می دهد که تعادل فشار هوا بین گوش میانی و محیط بیرونی بر هم می خورد. گوش میانی یک فضای کوچک پشت پرده گوش است که از طریق مجرایی به نام شیپور استاش (Eustachian Tube) به پشت حلق و بینی متصل می شود. وظیفه اصلی شیپور استاش، برقراری تعادل فشار هوا در دو طرف پرده گوش است تا بتواند به درستی مرتعش شود و صداها را به گوش داخلی منتقل کند.

مکانیزم طبیعی گوش و شیپور استاش

گوش میانی در شرایط عادی، فشاری معادل فشار هوای محیط دارد. شیپور استاش، که معمولاً بسته است، هنگام بلعیدن، خمیازه کشیدن یا جویدن، برای لحظاتی باز می شود و اجازه می دهد هوا به گوش میانی وارد یا از آن خارج شود. این فرآیند طبیعی، تضمین می کند که پرده گوش نه به سمت داخل و نه به سمت بیرون بیش از حد کشیده نشود، و شنوایی در بهترین حالت خود باقی بماند.

چرا در هواپیما گوش ها کیپ می شوند؟

در طول پرواز، به خصوص هنگام صعود و فرود هواپیما، فشار هوای داخل کابین به سرعت تغییر می کند. در هنگام صعود، فشار هوا در کابین کاهش می یابد و هوای داخل گوش میانی منبسط می شود. برای جلوگیری از برآمدگی پرده گوش به سمت بیرون و ایجاد درد، شیپور استاش باید باز شود تا هوای اضافی خارج شود. برعکس، در هنگام فرود، فشار هوای کابین افزایش می یابد و هوای داخل گوش میانی نسبت به بیرون فشرده تر می شود. در این حالت، شیپور استاش باید باز شود تا هوای کافی وارد گوش میانی شده و تعادل فشار برقرار شود. اگر شیپور استاش به سرعت و به اندازه کافی واکنش نشان ندهد، اختلاف فشار ایجاد شده، منجر به احساس پری، گرفتگی یا درد در گوش می شود.

باروتروما در سایر شرایط

تجربه باروتروما تنها به سفرهای هوایی محدود نمی شود. این پدیده می تواند در هر شرایطی که تغییرات سریع فشار هوا اتفاق می افتد، رخ دهد. برای مثال، غواصان اغلب با مشکلات فشار گوش مواجه می شوند که به آن فشردگی گوش غواصان می گویند. همچنین، افرادی که با آسانسورهای بسیار سریع در ساختمان های بلند جابه جا می شوند، یا کسانی که در مناطق کوهستانی رانندگی می کنند و تغییر ارتفاع ناگهانی را تجربه می کنند، ممکن است علائم خفیفی از باروترومای گوش را حس کنند. حتی در برخی ورزش ها مانند چتربازی نیز این مشکل مشاهده می شود.

علائم کیپ شدن گوش در هواپیما: از ناراحتی خفیف تا درد شدید

واکنش گوش افراد به تغییرات فشار هوا متفاوت است و طیف وسیعی از علائم را در بر می گیرد. شناخت این علائم می تواند به افراد کمک کند تا وضعیت خود را بهتر مدیریت کنند و در صورت لزوم، به دنبال کمک پزشکی باشند. کیپ شدن گوش در هواپیما می تواند در یک یا هر دو گوش تجربه شود.

علائم رایج و خفیف

در بسیاری از موارد، باروترومای گوش با علائم خفیف و گذرا همراه است که معمولاً نیازی به درمان پزشکی خاصی ندارد و با اقدامات ساده ای برطرف می شود. این علائم می توانند شامل موارد زیر باشند:

• احساس پری یا گرفتگی گوش: شایع ترین علامت که حس می کنید گوشتان پر شده است یا چیزی آن را مسدود کرده است.
• کاهش شنوایی خفیف یا مبهم شدن صداها: ممکن است صداها کمی خفه به نظر برسند یا احساس کنید شنوایی تان مثل همیشه واضح نیست.
• ناراحتی یا درد خفیف در گوش: یک درد ملایم یا احساس فشار جزئی که آزاردهنده است اما قابل تحمل.
• احساس پاپ یا کلیک در گوش: این صداها نشان دهنده باز شدن شیپور استاش و تنظیم فشار هستند.

علائم شدید و هشداردهنده (چه زمانی نگران شویم؟)

در برخی موارد، به خصوص اگر شیپور استاش به طور کامل مسدود شده باشد یا تغییرات فشار بسیار شدید باشند، علائم باروتروما می تواند جدی تر شده و نیاز به توجه بیشتری داشته باشد. این علائم می توانند نشانه ای از آسیب جدی تر به گوش باشند:

• درد شدید و تیز در گوش: دردی که غیرقابل تحمل شده و ممکن است به صورت ضربان دار نیز حس شود.
• احساس فشار شدید و مشابه غواصی عمیق: فشاری که حس می کنید پرده گوش به شدت به داخل یا بیرون رانده می شود.
• وزوز گوش (تینیتوس): شنیدن صداهایی مانند زنگ، سوت یا خش خش در گوش که منبع خارجی ندارند.
• احساس سرگیجه و تهوع: ناشی از تأثیرگذاری اختلاف فشار بر سیستم تعادلی در گوش داخلی.
• خونریزی از گوش یا ترشح مایعات: این علامت بسیار هشداردهنده است و می تواند نشانه پارگی پرده گوش باشد.
• پارگی پرده گوش: ممکن است با درد ناگهانی شدید و سپس احساس تسکین و ترشح خون یا مایع همراه باشد. این یک وضعیت اورژانسی محسوب می شود.
• کاهش شنوایی متوسط تا شدید و پایدار: اگر شنوایی به طور قابل توجهی کاهش یابد و این وضعیت برای مدت طولانی (بیش از چند ساعت یا یک روز) ادامه پیدا کند.

اگر هر یک از علائم شدید مانند درد غیرقابل تحمل، وزوز گوش مداوم، سرگیجه شدید، خونریزی یا ترشح از گوش را تجربه کردید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. این علائم می توانند نشانه ای از آسیب جدی به گوش باشند که نیاز به مداخلات پزشکی دارد.

چرا گوش ها در هواپیما کیپ می شوند؟ (ریشه ها و دلایل)

درک دلایل اصلی کیپ شدن گوش در هواپیما، به مسافران کمک می کند تا اقدامات پیشگیرانه موثرتری انجام دهند. این پدیده پیچیدگی های خاص خود را دارد که عمدتاً به مکانیسم های تنظیم فشار در گوش و عوامل تشدیدکننده آن بازمی گردد.

عامل اصلی: تغییرات سریع فشار هوا

همانطور که پیش تر اشاره شد، ریشه اصلی گرفتگی گوش در هواپیما، تغییرات سریع فشار هوای داخل کابین در طول صعود و فرود است. هوای داخل گوش میانی باید با فشار هوای بیرونی یکسان شود. بدن انسان برای این منظور، از شیپور استاش بهره می برد. در شرایطی که این تغییرات فشار با سرعت زیادی رخ می دهد، مانند سفرهای هوایی، اگر شیپور استاش به درستی عمل نکند، اختلاف فشار ایجاد شده و موجب گرفتگی و درد در گوش می شود. معمولاً، تأثیر فرود هواپیما بر گوش ها محسوس تر و دردناک تر از صعود است، چرا که در فرود نیاز به وارد شدن هوا به گوش میانی است که گاهی دشوارتر است.

نقش حیاتی و اختلال در عملکرد شیپور استاش

شیپور استاش، کلید تنظیم فشار گوش میانی است. هرگونه اختلال در عملکرد این مجرا می تواند خطر باروتروما را به شدت افزایش دهد. عوامل متعددی می توانند باعث انسداد یا محدودیت عملکرد شیپور استاش شوند:

انسداد شیپور استاش

• سرماخوردگی و آنفولانزا: التهاب و ورم ناشی از سرماخوردگی یا آنفولانزا می تواند مجرای شیپور استاش را تنگ یا مسدود کند و از تهویه مناسب گوش میانی جلوگیری کند.
• عفونت سینوس ها (سینوزیت): عفونت و التهاب در سینوس ها می تواند به شیپور استاش سرایت کرده و عملکرد آن را مختل کند.
• آلرژی و تب یونجه: واکنش های آلرژیک می توانند منجر به ورم و احتقان در مجاری بینی و حلق شوند که در نهایت شیپور استاش را نیز تحت تاثیر قرار می دهند.
• عفونت گوش میانی (اوتیت مدیا): وجود عفونت و مایع در گوش میانی خود به خود باعث افزایش فشار و درد می شود و عملکرد شیپور استاش را مختل می کند.
• پولیپ یا لوزه سوم بزرگ شده: در برخی افراد، به خصوص کودکان، بزرگ شدن لوزه سوم (آدنوئید) یا پولیپ های بینی می تواند دهانه شیپور استاش را مسدود کند.

ویژگی های آناتومیکی

در بعضی افراد، شیپور استاش به طور طبیعی باریک تر یا عملکرد ضعیف تری دارد. این موضوع به ویژه در کودکان و نوزادان شایع تر است، زیرا شیپور استاش آن ها کوتاه تر، افقی تر و باریک تر از بزرگسالان است و همین امر باعث می شود که بیشتر در معرض مشکلات فشار گوش در پرواز قرار گیرند.

سایر عوامل خطرآفرین

علاوه بر موارد فوق، فاکتورهای دیگری نیز می توانند خطر کیپ شدن گوش در هواپیما را افزایش دهند:

• خوابیدن در زمان صعود و فرود هواپیما: هنگام خواب، افراد کمتر خمیازه می کشند یا عمل بلع را انجام می دهند، در نتیجه شیپور استاش کمتر فعال شده و تنظیم فشار به درستی انجام نمی شود.
• استفاده از دخانیات (سیگار): سیگار کشیدن می تواند باعث تحریک و التهاب در مجاری تنفسی و شیپور استاش شود و عملکرد آن را مختل کند.
• تغییرات هورمونی (مانند بارداری): در دوران بارداری، تغییرات هورمونی ممکن است منجر به احتقان و ورم در مخاط بینی و حلق شود که می تواند بر شیپور استاش نیز تأثیر بگذارد.
• جراحی های اخیر گوش: افرادی که به تازگی جراحی گوش داشته اند، باید قبل از پرواز حتماً با پزشک خود مشورت کنند.

راه های موثر برای پیشگیری از کیپ شدن گوش در هواپیما: سفری آرام و بدون درد

با آگاهی از دلایل و مکانیسم های کیپ شدن گوش، مسافران می توانند با به کارگیری راهکارهای ساده و موثر، تا حد زیادی از این ناراحتی پیشگیری کنند و تجربه ای لذت بخش تر از سفر هوایی داشته باشند. این راهکارها شامل اقداماتی است که باید در طول پرواز و یا حتی پیش از آن انجام داد.

اقدامات حیاتی حین پرواز

انجام برخی فعالیت های ساده در طول پرواز، به خصوص هنگام صعود و فرود، می تواند به باز نگه داشتن شیپور استاش و تنظیم فشار گوش کمک شایانی کند:

• خمیازه کشیدن و قورت دادن مداوم: این دو عمل، عضلاتی را فعال می کنند که شیپور استاش را باز نگه می دارند. بلعیدن آب دهان یا هر نوشیدنی دیگری می تواند در این زمینه بسیار موثر باشد.
• جویدن آدامس یا مکیدن آبنبات: جویدن آدامس یا مکیدن آبنبات به افزایش ترشح بزاق و در نتیجه افزایش دفعات بلع کمک می کند که این خود به باز شدن شیپور استاش یاری می رساند.
• مانور والسالوا (Valsalva Maneuver): این مانور یکی از موثرترین روش ها برای تنظیم فشار گوش است. برای انجام آن، فرد باید بینی خود را با انگشتان بگیرد، دهانش را ببندد و سپس به آرامی تلاش کند هوا را به سمت بیرون (در حالی که بینی و دهان بسته است) فوت کند. این کار باید بسیار آرام و ملایم انجام شود تا به پرده گوش آسیب نرسد. تکرار این مانور به ویژه در هنگام فرود هواپیما توصیه می شود.
• مانور توین بی (Toynbee Maneuver): این مانور نیز به تنظیم فشار گوش کمک می کند و کمی با والسالوا متفاوت است. در مانور توین بی، فرد بینی خود را می گیرد و سپس سعی می کند آب دهان خود را قورت دهد. هر دو مانور والسالوا و توین بی، با ایجاد فشار مثبت یا منفی، به باز شدن شیپور استاش کمک می کنند.
• عدم خوابیدن در زمان صعود و فرود: هوشیار ماندن در این زمان ها، به فرد امکان می دهد تا به محض احساس فشار، اقدامات پیشگیرانه مانند خمیازه کشیدن یا بلعیدن را انجام دهد.
• استفاده از گوش گیرهای مخصوص پرواز (EarPlanes): این گوش گیرها به طور خاص برای تعدیل تدریجی تغییرات فشار هوا طراحی شده اند. برخلاف گوش گیرهای معمولی که صرفاً صدا را کاهش می دهند، EarPlanes دارای فیلترهای ویژه ای هستند که اجازه می دهند هوا به آرامی و کنترل شده تر وارد گوش میانی شود و فشار را تعدیل کند. استفاده از گوش گیرهای معمولی یا پنبه، هیچ تأثیری در تنظیم فشار ندارد و حتی می تواند مضر باشد.

اقدامات مهم قبل از پرواز (در صورت وجود شرایط خاص)

اگر فردی دارای شرایط پزشکی خاصی مانند سرماخوردگی یا آلرژی است، برخی اقدامات پیشگیرانه قبل از پرواز می توانند مفید باشند:

• استفاده از اسپری های ضد احتقان بینی: در صورت گرفتگی بینی ناشی از سرماخوردگی یا آلرژی، استفاده از اسپری های ضد احتقان بینی حدود ۳۰ دقیقه قبل از پرواز و در صورت لزوم، مجدداً قبل از فرود، می تواند به باز ماندن مجاری بینی و در نتیجه بهبود عملکرد شیپور استاش کمک کند. اما باید مراقب بود که از مصرف بیش از حد این اسپری ها خودداری شود، زیرا استفاده طولانی مدت می تواند باعث احتقان برگشتی شود.
• مصرف قرص های ضد احتقان و آنتی هیستامین: برای برخی افراد، مصرف قرص های ضد احتقان خوراکی یا آنتی هیستامین ها (در صورت آلرژی) می تواند مفید باشد. با این حال، توصیه اکید می شود که قبل از مصرف این داروها حتماً با پزشک مشورت شود، به ویژه اگر فرد دارای بیماری های زمینه ای مانند بیماری قلبی، فشار خون بالا، مشکلات پروستات یا بارداری است.
• تجدیدنظر در برنامه سفر: اگر فرد دچار سرماخوردگی شدید، عفونت سینوسی یا عفونت گوش است، تجدید نظر در برنامه سفر هوایی (در صورت امکان) می تواند بهترین راهکار باشد. در چنین شرایطی، خطر باروتروما و عوارض آن به شدت افزایش می یابد.
• مشورت با پزشک: افرادی که سابقه جراحی گوش دارند یا مشکلات مزمن گوش و حلق و بینی را تجربه می کنند، باید قبل از هر پرواز طولانی یا مکرری با پزشک متخصص گوش، حلق و بینی مشورت کنند تا راهنمایی های لازم و توصیه های شخصی سازی شده را دریافت کنند.

نکات ویژه برای کودکان و نوزادان

کودکان و نوزادان به دلیل ویژگی های آناتومیکی شیپور استاش، بیشتر در معرض کیپ شدن گوش در هواپیما هستند. والدین می توانند با رعایت نکات زیر، به کاهش ناراحتی آن ها کمک کنند:

• تشویق به بلعیدن: به نوزادان شیر یا شیشه شیر، و به کودکان نوپا یا بزرگتر نوشیدنی یا پستانک بدهید. عمل مکیدن و بلعیدن به باز شدن شیپور استاش کمک می کند. برای کودکان بزرگتر، جویدن آدامس یا نوشیدن با نی نیز می تواند موثر باشد.
• قرار دادن کودک در وضعیت نشسته هنگام نوشیدن: این وضعیت به بلعیدن موثرتر و بهتر کمک می کند.
• پرهیز از ضداحتقان های خوراکی برای کودکان: مصرف ضداحتقان های خوراکی برای کودکان خردسال توصیه نمی شود، مگر اینکه صراحتاً توسط پزشک متخصص اطفال تجویز شده باشد.
• مشورت با پزشک اطفال: در صورت نگرانی شدید یا سابقه مشکلات گوش در کودک، مشورت با پزشک اطفال در مورد استفاده از قطره های گوش تسکین دهنده درد قبل از پرواز می تواند مفید باشد.

درمان کیپ شدن گوش در هواپیما: پس از بروز علائم

حتی با رعایت تمام اقدامات پیشگیرانه، ممکن است گاهی اوقات علائم کیپ شدن گوش در هواپیما بروز کند. در چنین شرایطی، آگاهی از روش های درمانی می تواند به کاهش ناراحتی و جلوگیری از عوارض احتمالی کمک کند. رویکرد درمانی معمولاً به شدت علائم و مدت زمان پایداری آن ها بستگی دارد.

خوددرمانی اولیه (در صورت خفیف بودن علائم)

اگر علائم کیپ شدن گوش خفیف و گذرا هستند، معمولاً می توان با انجام اقدامات ساده ای در هواپیما یا بلافاصله پس از فرود، به بهبود وضعیت کمک کرد:

• تکرار مانورهای بلع، خمیازه، والسالوا/توین بی: ادامه دادن به این مانورها می تواند به باز شدن شیپور استاش و برقراری تعادل فشار کمک کند. صبر و تکرار مداوم کلید اصلی است.
• استفاده از مسکن های بدون نسخه: برای تسکین درد خفیف تا متوسط، می توان از داروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن (Advil, Motrin IB) یا استامینوفن (Tylenol) استفاده کرد. همواره دوز و دستورالعمل های مصرف را رعایت کنید.
• استفاده از کمپرس گرم یا حوله گرم روی گوش: قرار دادن یک کمپرس گرم یا حوله گرم و مرطوب روی گوش آسیب دیده می تواند به تسکین درد و ناراحتی خفیف کمک کند. این روش به ویژه برای کودکان نیز قابل استفاده است.

درمان های پزشکی (در موارد شدید یا پایدار)

در صورتی که علائم شدید باشند، یا با وجود خوددرمانی های اولیه، گرفتگی و درد گوش بیش از چند ساعت یا چند روز ادامه یابد، مراجعه به پزشک متخصص گوش، حلق و بینی ضروری است. پزشک ممکن است برای رفع مشکل، درمان های دارویی یا حتی در موارد نادر، اقدامات جراحی را توصیه کند:

• داروهای تجویزی:
  • آنتی بیوتیک ها: اگر عفونت گوش میانی تشخیص داده شود، پزشک آنتی بیوتیک تجویز خواهد کرد.
  • استروئیدها: برای کاهش التهاب و ورم در مجاری شیپور استاش، ممکن است استروئیدهای خوراکی یا اسپری بینی استروئیدی تجویز شود.
  • ضداحتقان های قوی تر: در برخی موارد، ضداحتقان های تجویزی با دوز بالاتر ممکن است برای باز کردن مجاری تنفسی و گوش میانی استفاده شوند.
• مدیریت پارگی پرده گوش: اگر باروتروما منجر به پارگی پرده گوش شده باشد، در بیشتر موارد، پرده گوش خود به خود در عرض چند هفته یا چند ماه بهبود می یابد. پزشک توصیه های لازم برای مراقبت از گوش در طول دوره بهبودی را ارائه خواهد داد و ممکن است مصرف آنتی بیوتیک برای جلوگیری از عفونت تجویز شود.
• جراحی (در موارد بسیار نادر و مزمن):
  • مایرینگوتومی (Myringotomy): در موارد بسیار شدید یا مزمن باروتروما، پزشک ممکن است یک شکاف کوچک در پرده گوش ایجاد کند. این شکاف اجازه می دهد تا فشار در گوش میانی متعادل شده و هرگونه مایع یا خون تجمع یافته تخلیه شود. این سوراخ معمولاً خود به خود بهبود می یابد.
  • قرار دادن لوله تهویه (Ear Tubes/Tympanostomy Tubes): برای افرادی که به طور مکرر و شدید دچار باروترومای گوش می شوند (به خصوص خلبانان یا خدمه پرواز)، و سایر روش ها کارساز نیستند، ممکن است قرار دادن لوله های کوچک تهویه در پرده گوش برای تنظیم دائمی فشار گوش میانی در نظر گرفته شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟ (نشانه های هشدار)

تشخیص زمان مناسب برای مراجعه به پزشک، در مدیریت و درمان موثر کیپ شدن گوش در هواپیما اهمیت بالایی دارد. در حالی که بیشتر موارد باروتروما خود به خود یا با اقدامات خوددرمانی بهبود می یابند، برخی نشانه ها حاکی از آن هستند که نیاز به مشورت با متخصص است.

اگر هر یک از شرایط زیر را تجربه کردید، باید به پزشک متخصص گوش، حلق و بینی (ENT) مراجعه کنید:

• پایداری علائم: اگر احساس گرفتگی، پری، درد یا کاهش شنوایی در گوش، پس از چند ساعت یا حتی چند روز از پرواز همچنان ادامه داشت و با روش های خوددرمانی بهبود نیافت.
• شدت علائم: دردی که به شدت افزایش می یابد و غیرقابل تحمل می شود، یا وزوز گوش مداوم و آزاردهنده، نشانه هایی هستند که نیاز به بررسی پزشکی دارند.
• علائم غیرعادی: بروز هرگونه خونریزی از گوش، ترشح مایعات (شفاف یا چرکی)، یا سرگیجه شدید و مداوم پس از پرواز، زنگ خطری جدی است که باید فوراً توسط پزشک معاینه شود.
• درمان های خوددرمانی بی اثر: اگر با وجود به کارگیری مداوم و صحیح مانورها و راهکارهای پیشگیرانه و خوددرمانی، همچنان علائم پابرجا بوده و هیچ بهبودی حاصل نشده است.
• کاهش شنوایی دائمی: در موارد نادری که کاهش شنوایی به طور محسوسی ادامه می یابد و فرد احساس می کند قادر به شنیدن به وضوح نیست.
• سابقه ی مشکلات گوش: افرادی که سابقه عفونت های مکرر گوش، جراحی گوش، یا هرگونه مشکل ساختاری در گوش دارند و علائم باروتروما در آن ها شدیدتر ظاهر می شود.

پزشک با بررسی دقیق علائم و انجام معاینات لازم، می تواند شدت باروتروما را تشخیص داده و بهترین مسیر درمانی را برای جلوگیری از عوارض طولانی مدت تعیین کند.

تشخیص باروترومای گوش توسط پزشک

هنگامی که فردی با علائم پایدار یا شدید باروترومای گوش به پزشک مراجعه می کند، پزشک برای تشخیص دقیق و تعیین بهترین رویکرد درمانی، مجموعه ای از اقدامات تشخیصی را انجام می دهد. این فرآیند معمولاً شامل معاینه فیزیکی و در صورت لزوم، آزمایش های تخصصی تر است.

معاینه فیزیکی

اولین گام در تشخیص باروترومای گوش، معاینه فیزیکی دقیق است. پزشک با استفاده از ابزاری به نام اتوسکوپ (Otoscope)، که دارای نور و بزرگنمایی است، داخل گوش را مشاهده می کند. در طول این معاینه، پزشک به دنبال نشانه هایی از آسیب یا تغییرات در پرده گوش (پرده صماخ) خواهد بود. این تغییرات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• برآمدگی یا فرورفتگی پرده گوش: بسته به نوع اختلاف فشار، پرده گوش ممکن است به سمت داخل یا خارج برآمده باشد.
• قرمزی یا التهاب پرده گوش: نشانه ای از تحریک یا آسیب ناشی از فشار.
• وجود مایع یا خون پشت پرده گوش: در موارد شدیدتر، ممکن است مایع شفاف، خون یا حتی حباب های هوا در گوش میانی و پشت پرده گوش مشاهده شود.
• پارگی پرده گوش: در موارد بسیار شدید، ممکن است سوراخی در پرده گوش مشاهده شود.

آزمایش شنوایی (ادیومتری)

اگر پزشک مشکوک به کاهش شنوایی ناشی از باروتروما باشد، یا اگر علائم شامل وزوز گوش یا سرگیجه باشد، ممکن است یک آزمایش شنوایی کامل به نام ادیومتری (Audiometry) تجویز شود. این آزمایش به تعیین میزان و نوع کاهش شنوایی (رسانایی، حسی عصبی یا مختلط) و همچنین منشأ احتمالی آن کمک می کند. ادیومتری می تواند نشان دهد که آیا آسیب به گوش میانی محدود شده است یا گوش داخلی نیز تحت تأثیر قرار گرفته است.

سوالات پزشک

علاوه بر معاینات فیزیکی، پزشک سوالاتی در مورد سابقه پزشکی، علائم فعلی، و سوابق سفر هوایی فرد می پرسد. آماده بودن برای پاسخ به این سوالات می تواند به پزشک در تشخیص دقیق تر کمک کند. سوالات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• چه زمانی علائم شروع شد و آیا در طول یا بعد از پرواز بروز کردند؟
• شدت درد یا گرفتگی گوش چقدر است؟
• آیا به تازگی سرماخوردگی، عفونت سینوسی، آلرژی یا عفونت گوش داشته اید؟
• آیا سابقه قبلی کیپ شدن گوش در پرواز را دارید و اگر بله، شدت آن چگونه بود؟
• آیا داروی خاصی مصرف می کنید یا بیماری زمینه ای دارید؟

این اطلاعات به پزشک کمک می کند تا یک تصویر کامل از وضعیت بیمار به دست آورد و یک برنامه درمانی مناسب تدوین کند.

نتیجه گیری

کیپ شدن گوش در هواپیما، یا باروترومای گوش، پدیده ای رایج است که می تواند تجربه سفر هوایی را برای بسیاری از مسافران تحت الشعاع قرار دهد. این مشکل، نتیجه اختلاف فشار بین گوش میانی و محیط خارجی در هنگام تغییر ارتفاع هواپیماست که با اختلال در عملکرد شیپور استاش تشدید می شود. با این حال، همانطور که تجربه بسیاری از مسافران و متخصصان نشان داده است، این وضعیت در اکثر موارد قابل پیشگیری و مدیریت است.

آگاهی از مکانیزم این پدیده و به کارگیری راهکارهای ساده ای همچون خمیازه کشیدن، بلعیدن مداوم، جویدن آدامس، و انجام مانورهای والسالوا و توین بی در طول پرواز، می تواند به نحو چشمگیری از بروز یا شدت یافتن علائم جلوگیری کند. همچنین، توجه به وضعیت سلامت عمومی قبل از سفر، مانند مدیریت سرماخوردگی یا آلرژی و در صورت لزوم استفاده از اسپری های ضد احتقان، نقش مهمی در کاهش خطر ایفا می کند.

برای کودکان و نوزادان نیز راهکارهای اختصاصی مانند تشویق به بلعیدن و استفاده از پستانک وجود دارد که می تواند ناراحتی آن ها را به حداقل برساند. در نهایت، اگر با وجود تمام اقدامات پیشگیرانه، علائم شدید یا پایدار مانند درد غیرقابل تحمل، وزوز گوش مداوم، ترشح یا خونریزی از گوش، یا کاهش شنوایی دائمی را تجربه کردید، باید بدون فوت وقت به پزشک متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می تواند از بروز عوارض جدی تر جلوگیری کرده و به بازگشت سلامت کامل گوش کمک کند.

با رعایت این نکات، مسافران می توانند با اطمینان و آرامش بیشتری به سفرهای هوایی خود ادامه دهند و از پروازهای خود لذت ببرند.