برتری فلسطین بر اسراییل در جنگ رسانه ای

فیلمساز لبنانی تاکید کرد؛

فیلمساز و روزنامه نگار لبنانی گفت: رژیم غاصب صهیونیستی در جنگ رسانه ای سعی داشت روایت مورد قبول خود را القا کند،، اما در نهایت افکار عمومی به سمت فلسطین متمایل شد.

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری بهار جاودانه، نشست تخصصی «چالش های صنعت تلویزیون درعصر شبکه های خبری جدید» با حضور حسین حمیّد دوشنبه 31 اردیبهشت 1403 در سومین روز از برگزاری جشنوارهٔ بین المللی رسانه ای «صبح» در دانشگاه صداوسیما مورد بررسی قرار گرفت.

حمیّد در این نشست به چالش هایی که در عصر شبکه های اجتماعی خبری نوین تلویزیون را تحت تاثیر قرار داده، پرداخت. این کارشناس رسانه سپس به نقش رسانه های اجتماعی در انعکاس روایت فلسطین در جنگ غزه پرداخت و رسانه های اجتماعی را عامل انعکاس روایت فلسطینی در دنیا دانست.

حمیّد در ابتدای این نشست شهادت رییس جمهور و وزیرخارجه را تسلیت گفت و افزود: من بسیار تحت تاثیر قرار گرفتم که پس از شهادت رییس جمهور، امور در جریان است و این نشان دهندهٔ قدرت و استمرار مردم ایران است.

او سپس به بحث کارگاه پرداخت و گفت: سوالی که مطرح می شود این است که آیا شبکه های خبری در مقابل شبکه های اجتماعی رو به افول رفته اند؟ خیلی از متخصصان درگیر این سوال هستند که چگونه می توان مخاطب خود را با وجود شبکه های اجتماعی به دست آورد؟

حمیّد در ادامه با اشاره به خبر شهادت رییس جمهور گفت: این خبر چگونه به دست شما رسید؟ آیا از طریق شبکه های خبری دنبال کردید یا شبکه های اجتماعی و کانال های خبری؟ او پس از شنیدن نظر حاضران در جمع، گفت: اخبار ضد و نقضی که متداول شد از شبکه های رسمی خبر در ایران رخ داد. این مشکل در داخل ایران بود؛ بنابراین بسیاری نخست به سراغ شبکه های اجتماعی به سراغ خبرگزاری ها رفتند.

جنگ روایت ها موازی نبرد میدانی در غزه

این کارشناس رسانه سپس به جنگ غزه پرداخت و گفت: به موازات جنگ میدانی ما یک جنگ بزرگ تر داشتیم و آن جنگ رسانه ای بود. اسراییل یک نسل کشی در غزه را شروع کرد؛ اما قبل از آن یک زمینه در رسانه های اجتماعی برای پذیرش آن ایجاد کرد. آنها سعی داشتند روایت مورد قبول خود را در شبکه های اجتماعی القا کنند و چندین صفت برای حماس گذاشت از جمله تروریست، متجاوز به زنان و قاتل کودکان. این روایت، اما تغییر کرد.

حمیّد با اشاره به جنگ رسانه ای غزه گفت: نخستین گیرندهٔ این خبر ها شبکه های سنتی در اروپا بودند، شبکه هایی، چون سی. ان. ان و بی بی سی. این شبکه ها در طول این سال ها همیشه روایت اسراییلی را به مردم می دادند. در آغاز این جنگ مردم روایت اسراییل را قبول داشتند، اما خیلی از فلسطینی ها در سوشال مدیا روایت خود را منتشر کردند. فعال های اجتماعی در اروپا نیز جلوهٔ دیگری از جنگ در غزه منتشر کردند. اولین چیزی که مورد سوال قرار گرفت این بود که اسراییل در جنگ چه کار می کند؟ اکنون جنگ بین رسانه های اجتماعی حامی فلسطین و رسانه های حامی روایت اسراییل.

حمیّد با اشاره به اعتراضات در دانشگاه های آمریکایی و بایکوت شرکت های اسراییلی را نشانه ای بر قبول شدن روایت حامیان فلسطین دانست و گفت: اولین نفری که رسانه های اجتماعی را پیروز میدان دانست، وزیر امور خارجهٔ آمریکا بود؛ بنابراین رسانه های اجتماعی تسلط رسانه های خبری بر ذهن مردم را از بین برد.

رسانه های اجتماعی افکار را شکل می دهند

این کارشناس رسانه سپس به برشماری ویژگی رسانه های اجتماعی و رسانه های خبری پرداخت و گفت: 58 درصد از مردم آمریکا اخبار خود را از شبکه های اجتماعی دنبال می کنند و 27 درصد نیز خبر های خود را از تلویزیون می گیرند. 58 درصد برای ردهٔ سنی جوانان و 27 درصد برای سنین بالاتر و نخبه های سیاسی است. این آمار به ما نشان می دهد که رسانه های الکترونیکی هستند که افکار عمومی را شکل می دهند.

حمیّد در ادامه گفت: اولین وظیفهٔ تلویزیون این است که خبر را آماده کرده و به مخاطب ارایه دهد. منابعی که تلویزیون از آن خبر می گیرند دو نوع است.خبرگزاری های رسمی و خبرنگاران میدانی. خبرنگاری ها بسیار در شکل دهی خبر نقش دارند؛ اما در خبرنگار شهروندی مقابلهٔ کمی داشته اند. قبل از آنکه خبرنگار میدانی به محل رویداد برسد، شهروند خبرنگار با یک تلفن همراه می تواند خبر را ثبت کند.

این کارشناس رسانه با اشاره به نبرد جبههٔ مقاومت و اسراییل گفت: این شهروند خبرنگاران هستند که خبر ها را منتقل می کنند. وقتی ما می خواهیم نبرد های جنوب لبنان را ببینیم، حزب الله یک دوربین در موشک می گذارد و تا لحظهٔ انفجار آن را نمایش می دهد.

حمیّد با اشاره به عملیات وعدهٔ صادق گفت: پهپاد ها وقتی از کشور ها عبور می کردند، این مردم بودند که خبر را منتشر می کردند و این نشان می دهد چقدر پوشش خبری شهروندان سرعت خبر را بیشتر کرده است.

عبور از خبرنگاری موسسه ای به خبرنگاری فردی

حمیّد با اشاره به کارکرد خبری تلویزیون گفت: برنامه های گفتگوی تلویزیونی یک حلقهٔ متشکل از سیاست مداران را در بر می گیرد که همهٔ اینها وابسته به یک نحلهٔ فکری است؛ اما در شبکه های اجتماعی یعنی توییتر، تیک تاک و اینستاگرام می توانید تکثر افکار را ببینید.

این کارشناس در ادامه به ضعف سوشال مدیا گفت: این ابزار، سیاق کامل خبر را ندارد. رسانه های تلویزیونی تصویری کامل از یک خبر را می دهند و سپس در مورد آن تحقیق می کنند و شما با تمام عناصر خبر مرتبط هستید. این برتری در شبکه های اجتماعی دیده نمی شود؛ بلکه خبر هایی جسته وگریخته جمع می شوند. ما اکنون از خبرنگاری موسسه ای به خبرنگاری فردی بدل می شویم.

حمیّد در ادامه گفت: بسیاری از خبرنگاران مشهور اروپایی امروزه رسانه های تک نفرهٔ خود را ایجاد کردند. اینها از بزرگ ترین مویدین روایت فلسطین هستند. علی حسن یکی از نمونه های خبرنگاری شهروندی است.

این شهروندخبرنگار سوری که خود در جمع حضور داشت گفت: در سال 2017 جبهه های آتشین بسیاری در سوریه بود، خبرنگاران بسیاری با تجهیزات این رویداد را پوشش می دادند، من با یک تلفن همراه سامسونگ از جبهه های جنگی تصاویر را می گرفتم و در شبکه های اجتماعی منتشر می کردم. آن زمان من سال چهارم دانشجویی بودم. من می توانستم بسیار زودتر از خبرنگاری رسمی، اخبار را منتشر کنم. کم کم در اینستاگرام فالور جمع کردم و ترند شدم. مشابه من خبرنگارانی در فلسطین نیز وجود دارند.

آیا عصر رسانه های خبری تمام شده است؟
حمیّد پس از توضیحات علی حسن وارد بخش پایانی صحبت های خود شد و سعی کرد به این سوال پاسخ دهد که آیا عمر شبکه های خبری به پایان رسیده است؟ این کارشناس با اشاره به تجربهٔ الجزیره گفت: این شبکه از حدود 12 سال پیش به این نتیجه رسید که برای نگه داشتن مخاطب جوان به تولید برنامه در شبکه های اجتماعی پرداخت که یکی از این برنامه ها AJ نام دارد. او سپس اضافه کرد: پادکست نیز می تواند جایگزین گفتگو های تلویزیونی قرار بگیرد. تمام کار هایی که الجزیره انجام می دهد در راستای دسترسی به مخاطب است.

حمیّد در ادامه گفت: تمام شبکه های عرب در تلاش هستند خود را به الجزیره برسانند و فاصلهٔ آنها با الجزیره بسیار زیاد است. این تلویزیون از شبکه خبری به نخبگان دسترسی دارد و با شبکه های اجتماعی به جوانان می رسد و هم زمان از هوش مصنوعی نیز استفاده می کند.

لازم به یادآوری است، دومین جشنواره بین المللی رسانه ای «صبح» به دبیری محسن یزدی از 30 اردیبهشت با نمایش آثار مستند، انیمیشن و فیلم کوتاه راه یافته به مسابقه، همراه با برگزاری کارگاه های تخصصی با موضوع رسانه، آغاز به کار کرد.

قرار بود آیین اختتامیه این جشنواره فردا (سه شنبه اول خرداد ماه) در مرکز همایش های بین المللی صداوسیما برگزار شودکه به دلیل عروج شهادت گونه رییس جمهور و هییت همراه در حادثه تلخ سقوط بالگرد، این مراسم لغو شد.

علاقه مندان جهت کسب اطلاعات بیشتر و آگاهی از زمان برگزاری کارگاه ها می توانند به سایت جشنواره به آدرس sobhfestival.com مراجعه نمایند.